بررسی تنوع ژنتیکی لاین های اینبرد نوترکیب گندم نان جهت گزینش ژنوتیپ های برتر

محدود بودن اراضی کشاورزی و افزایش رشد جمعیت باعث شده است که تلاش های زیادی برای افزایش عملکرد در واحد سطح از راه های مختلف مانند عملیات پیشرفته زراعی و گزینش ژنوتیپ های برتر صورت گیرد. در امر گزینش برای تولید ارقام جدید مطلوب و سازگار، اولین و مهمترین گام، اطلاع از وجود تنوع ژنتیکی است. در این مطالعه تنوع ژنتیکی 96 لاین اینبرد نوترکیب گندم نان حاصل از تلاقی دو رقم روشن (متحمل به خشکی) و سوپرهد 2 (پرمحصول) به همراه والدین برای شناسایی ژنوتیپ های مناسب با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی در دو تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. به غیر از دو صفت تعداد دانه در سنبله و تعداد سنبلچه در سنبله از نظر بقیه صفات بین لاین های مورد مطالعه اختلاف معنی داری مشاهده شد. عملکرد دانه، بیوماس، تعداد سنبله و عملکرد کاه تنوع ژنتیکی بالاتری نسبت به سایر صفات داشتند. تعداد روز تا سنبله دهی، ارتفاع بوته، طول گردن سنبله، سطح برگ پرچم و وزن هزاردانه از وراثت پذیری بالایی برخوردار بودند. طول گردن سنبله، تعداد سنبله، عملکرد دانه و سطح برگ پرچم بیشترین درصد بازده ژنتیکی را داشتند. در مقایسه میانگین ها، لاین های 172، 123، 110 و 106 به عنوان برترین لاین ها از نظر عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن شناسایی شدند. تجزیه رگرسیون چندگانه و علیت نشان داد که تعداد سنبله، تعداد دانه در سنبله، عملکرد کاه و وزن هزاردانه مهمترین اجزای موثر بر عملکرد دانه هستند. تجزیه خوشه ای بر اساس کلیه صفات و نیز بر اساس عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن در رگرسیون گام به گام با داده های استاندارد شده و به روش ward لاین ها را در چهار خوشه گروه بندی کرد. در هر دو تجزیه لاین های گروه اول از نظر عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن برتر بودند.