نقش تجددگرایان در استقرار حکومت پهلوی

تجدد گرایان گروهی از تحصیل کردگان نسبتاً جوان بودند که بسیاری از آنها از آموزش جدید به سبک غربی برخوردار بودند. این گروه روشنفکر در زمره تواناترین سیاستمداران، مدیران ، نمایندگان مجلس، حقوقدانان، شعرا، ادبا و روزنامه نگاران بودند که با حمایت جدی خود از رضا خان، او را در اجرای برنامه هایش یاری نمودند. رضا خان با عنایت به وجهه ملی تجددگرایان، به همکاری آنان در جهت تقویت بینه و بنیان سیاسی- اجتماعی خود نیاز داشت. تجددگرایان نیز رضا خان را مرد عمل و مظهر اقتدار و صلابت، نظامی گری خشن، میهن دوست و عاشق اصلاحات می دیدند و با توجه به سوابقش در تأسیس ارتش مدرن ، سرکوب شورش ها و استقرار امنیت می توانست آرمان های آنان را در نوسازی ایران و دولت مدرن محقق سازد. بعد از جنگ جهانی اول، ایران از نظر اقتصادی فلج و از نظر سیاسی بسیار ضعیف و ناتوان و بی ثبات بود و شورش و هرج و مرج سراسر کشور را فرا گرفته بود. در این زمان روشنفکران به طرح دو مسئله پرداختند :1- حکومت مرکزی مقتدر 2- ایرانی گری (ناسیونالیسم) تجددگرایان به دنبال ناجی برای مملکت بودند و انگلستان به دنبال منافع خود. به همین منظور انگلستان کودتای 1299 را در ایران اجرا کرد و رضا خان چهره نظامی کودتا شد. تجددگرایان در مجلس چهارم و پنجم با حمایت خود از برنامه های رضا خان، او را در اجرای اصلاحاتش یاری نمودند. بدین ترتیب ایجاد امنیت ، اصلاحات در ارتش، نظام اجباری، قانون سجل احوال، الغای القاب، نوسازی اقتصادی و مالی و تجارت در ایران اجرا شد. روزنامه نگاران نیز در روزنامه های متعدد، عوامل مختلفی را در عقب ماندگی ایران سهیم می دانستند و راه حلهای متعددی را برای رفع این عقب ماندگی پیشنهاد می کردند. نتیجه نهایی تعامل رضاخان با این افراد تجددگرا ، که رسیدن به آرمانهای نهایی او بود، راه هموار شد و رضا خان توانست فرماندهی کل قوای تأمینه را به خود اختصاص دهد و بعد به بهانه های مختلف توانست دولت قاجار را کنار زده و خود بر تخت سلطنت بنشیند.