تخصیص سهم فرکانس در مدار ثابت زمین در نظام حقوق بین الملل فضا

در نظام حقوق بین الملل فضا، استفاده از منابع طبیعی و محدود موجود در فضای ماورای جو تابع قوانین ویژه ای است که بر دسترسی یکسان و برابر تمام کشورها از این منابع تاکید دارد اما به دلیل آنکه بیشتر این قوانین با مشارکت و نظر موثر کشورهای پیشرو در صنعت فضایی تدوین گردیده، کشورهای درحال توسعه چندان مجال نیافتند که برای خود همانند کشورهای توسعه یافته در این قوانین منافعی داشته باشند. تخصیص منابع طیف/مدار در مدار ثابت زمین، امروزه به دلیل محدود بودن این منابع چالش برانگیز است. اکثر کشورهای علاقمند به استفاده از فناوری ماهواره به دلیل ویژگی های منحصر به فرد این مدار خواهان آنند که ماهواره های خود را در این مدار قرار دهند. به دلیل ویژگی های منحصر به فرد مدار ثابت زمین در مقاصد ارتباطات راه دور و نیز محدودیت ظرفیت این مدار در پذیرش ماهواره های مخابراتی، تخصیص سهم فرکانس در این مدار تابع دو رژیم "هرکس زودتر آمد زودتر بهره مند می شود " و"شیوه مبتنی بر برنامه ریزی قیاسی " است. این دو رژیم گرچه از دیرباز بر فعالیت های مخابراتی در مدار ثابت زمین حاکم بوده است؛ دارای معایبی است که پاسخگوی نیاز های فعلی کشورهای در حال توسعه نبوده مفهوم دسترسی یکسان بر منابع محدود و طبیعی موجود در مدار ثابت زمین را به چالش می کشد. با بررسی تفصیلی این رژیم ها و روشن ساختن معایب آنها درخواهیم یافت که کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته سهم چندانی در تدوین این قوانین نداشته به دلیل عدم دسترسی به فناوری فضایی عملا فرصت استفاده از این منابع را نخواهند یافت. کلمات کلیدی : اتحادیه بین المللی مخابرات راه دور، کاسپار، کوپوس، تخصیص فرکانس، مدار ثابت زمین