مطالعه تأثیر ترکیبات طبیعی پنج گیاه در کنترل چند بیماری قارچی انباری

قارچ کش هایی که پس از برداشت میوه ها جهت کنترل پوسیدگی آن ها در انبار مورد استفاده قرار می گیرند، محدودیت هایی را از نظر قانونی، اقتصادی و بیولوژیکی به همراه دارند. در جستجو برای یافتن ترکیبات ضد قارچ جدید سازگار با محیط زیست، اثرات ضد قارچی ترکیبات طبیعی 5 گیاه زوفا، رازیانه، بادرنجبویه، زیتون و آویشن باغی روی 7 گونه قارچ بیماری زای پس از برداشت شامل: alternaria alternata، aspergillus niger،fusarium solani ،rhizopus stolonifer،penicillium expansum، botrytis cinerea و monilia sp. بررسی شد. اثر بازدارندگی از رشد عصاره های متانولی، استونی و آبی برگ های گیاهان در غلظت های صفر، یک و ده درصد، و همچنین اثر بازدارندگی از رشد اسانس های زوفا، رازیانه، بادرنجبویه و آویشن باغی در غلظت-های صفر، 5/0 و 5/1 در هزار، روی رشد رویشی قارچ ها در شرایط آزمایشگاه به روش دیسک کاغذی روی محیط کشت سیب زمینی- دکستروز- آگار مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که حساسیت گونه های قارچی بسته به گونه ی گیاه، روش استخراج ترکیب و غلظت های مختلف آن متفاوت است. در بین قارچ های بررسی شده، r. stolonifer کمترین حساسیت را در مقابل ترکیبات طبیعی نشان داد و b. cinerea حساس ترین قارچ بود. عصاره-های آویشن باغی، زیتون و زوفا در مجموع بازدارندگی بیشتری از رشد قارچ ها نشان دادند و از بین حلال های مورد استفاده، عصاره های استخراج شده با استون بیشترین تأثیر را داشتند. در مورد اسانس ها، اسانس زوفا و رازیانه بیشترین اثر مهارکنندگی را روی رشد قارچ های مورد مطالعه نشان دادند. بیشترین تأثیر بازدارندگی نیز مربوط به بالاترین غلظت بود. به منظور بررسی قابلیت ترکیبات طبیعی در کنترل بیماری روی میوه ها در سردخانه با دمای 1 تا 2 درجه سانتی گراد، از اسانس 5/1 در هزار زوفا استفاده شد. میوه های سالم زردآلو، هلو و سیب پس از ضدعفونی سطحی، با سوسپانسیون اسپور قارچ b. cinerea تلقیح شدند. سپس کارایی این اسانس در جلوگیری از رشد قارچ با غوطه ور کردن میوه در محلول اسانس (تماس مستقیم اسانس با قارچ) و یا قراردادن میوه ها در معرض بخار اسانس مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در هر دو روش کاربرد، اسانس تأثیر خوبی در کنترل توسعه بیماری داشت و در مقایسه با شاهد در میوه های آغشته با اسانس کمترین پوسیدگی و کلونیزاسیون قارچی مشاهده شد.