بررسی شکاف نسلی در خانواده ایرانی : ( مورد پژوهش : شکاف نسلی در بین خانواده های شهرستان گرمسار)

شکاف نسلی پدیده ای است که عموماً به واسطه تغییرات اجتماعی و اقتصادی (نوسازی) شکل می گیرد پژوهش حاضر سعی در شناخت دقیق این پدیده و جنبه های مختلف آن دارد . این کار عموماً با بررسی و مقایسه نظام ارزشی دو یا چند نسل صورت می گیرد . در این پژوهش پس از تعریف مسئله ، اهمیت و اهداف پژوهش ، به شرحِ پژوهش های انجام شده و نظریه هایی در مورد شکاف نسلی و سپس با ارائه فرضیه های برآمده از اهداف و چارچوب نظری پژوهش پرداخته شد ؛ در بخش چارچوب نظری پژوهش از نظریه پردازانی چون « گیدنز ، بوردیو، مرتن، رایزمن، رایت و لاسول، سگالین ، رابرتسون ، کاستلز ، رفیع پور ، اینگلهارت، زیمل» استفاده گردیده است. پژوهش حاضر ، با شیوه اسنادی و پیمایشی انجام شده است . تکنیک جمع آوری داد ه های این پژوهش ، پرسشنامه ساخت یافته است که پس از بررسی اعتبار و پایایی آن ، مورد استفاده قرار گرفت. جامعه آماری شامل 46466 نفر جمعیت شهر گرمسار که به روش خوشه ای چند مرحله ای – تصادفی نمونه گیری شده اند. و جمعیت نمونه برابر 430 نفر محاسبه شده است . پرسشنامه ها بین دو گروه والدین و فرزندان به شکل مساوی بین رده های سنی 15 تا 69 سال توزیع شدند که از والدین در مورد شکاف نسلی بین فرزندان و آنها و از فرزندان در مورد شکاف نسلی بین والدین و آنها سوأل به عمل آمده است. در این پژوهش 8 فرضیه تدوین گردیده است . فرضیه ها با توجه به متغیرهای پژوهش و با استفاده از شاخص های آماری آزمون t ، کندال تای بی و آزمون کای اسکوئر دو متغیره و تحلیل رگرسیون چند متغیره مورد آزمون و تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داده است که بین دو نسل ( والدین و فرزندان ) در زمینه ارزشهای مادی(اقتصادی)/ غیر مادی ( سیاسی، اجتماعی، فرهنگی) ، سرمایه اجتماعی، سبک زندگی، میزان استفاده از فنآوری اطلاعات و ارتباطات، تجددگرایی ، بیگانگی اجتماعی و فاصله اجتماعی تفاوت معنادار وجود دارد ؛ ولی در زمینه ارزشهای دینی و سنتی تفاوت معناداری وجود ندارد ؛ اما از بین ویژگی های فردی تحصیلات و سن تفاوت معناداری وجود دارد. از میان متغیرهای مستقل ، میزان پایبندی به ارزشهای سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی در بین والدین بیشتر از فرزندان می باشد. میزان پایبندی به ارزشهای مادی در بین فرزندان بیشتر از والدین می باشد. در این میان ارزشهای غیرمادی بیشترین تأثیر را بر شکاف نسلی دارند. کلید واژه: خانواده ،شکاف نسلی، سبک زندگی، سرمایه اجتماعی، میزان استفاده از فنآوری اطلاعات و ارتباطات، تجددگرایی ، بیگانگی اجتماعی ، فاصله اجتماعی.