بررسی میزان برخورداری کتاب های هدیه های آسمانی دوره ی ابتدایی از مولفه های محیط زیست

چکیده بررسی میزان برخورداری کتاب های هدیه های آسمانی دوره ی ابتدایی از مولفه های محیط زیست به کوشش فریدون احمدی در این پژوهش به تحلیل محتوای کتاب های درسی هدیه های آسمانی (تعلیم و تربیت اسلامی) دوره ی ابتدایی سال 1389 از لحاظ میزان توجّه به مولفه های محیط زیست پرداخته شد. تمرکز تحلیل فوق بر مولفه های محیط زیست از منظر قانون اساسی(اصل پنجاهم) و دستورالعمل شورای عالی آموزش و پرورش می باشد. این مولفه ها عبارتند از:«شناخت محیط زیست»، «شناخت آلودگی های محیط زیست» و «احترام و نگهداری محیط زیست». این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی میکات 1994 انجام شده است و طرح پژوهش غیر پیدایشی و با شیوه ی تحلیل قیاسی دنبال شد که در آن ضمن تعیین بسامد هر کدام از واحدهای تحلیل (متن، تصویر و پرسش)، به توصیف داده های اولیه ی پژوهش پرداخته شد و سپس واحدهای مشمول با هم و واحدهای غیرمشمول نیز با هم جمع شدند. آنگاه بسامد مولفه های شناخت محیط زیست، شناخت آلودگی های محیط زیست و احترام و نگهداری محیط زیست محاسبه و در پایان نتایج بدست آمده تحلیل و توجیه شدند. یافته های این پژوهش نشان داد مولفه ی شناخت محیط زیست درمیان همه ی واحدهای تحلیل، در پایه ی پنجم با 36 بار تکرار و %32 مجموع چهار پایه بیشترین و با 23 بار تکرار یعنی %17 در پایه ی سوم، کمترین تکرار را داشته است. مولفه ی شناخت آلودگی های محیط زیست در پایه ی پنجم با 28 بارتکرار یعنی %45 کل پایه ها بیشترین و در پایه ی دوم با 6 بار تکرار یعنی %10 کل پایه ها کمترین تکرار را داشته است. مولفه ی احترام و نگهداری محیط زیست هم با 50 بار تکرار در کتاب هدیه های آسمانی پایه ی چهارم بیشترین (%32 چهار پایه) و 29 بار تکرار در کتاب پایه ی دوم ( %18 هر چهار پایه) کمترین تکرار را داشته است. از سوی دیگر در بین واحدهای تحلیل توجّه به مولفه های زیست محیطی در پرسش ها کمتر از متن و تصویر بود. درمجموع کتاب پایه ی پنجم بیشترین واحدهای مشمول را بویژه در مولفه ی احترام و نگهداری محیط زیست نشان داد و از بین سه مولفه نیز، مولفه ی شناخت آلودگی های محیط زیست درهمه ی پایه ها کمترین فراوانی را داشت. با توجّه به اهمیت حفظ و نگهداری محیط زیست در نظام تعلیم و تربیت و بویژه درکتب درسی باید علاوه بر افزایش مطالب مربوط به شناخت و حفاظت از محیط زیست، به این امر خطیر در سایر کتب نیز توجّه بیشتری مبذول گردد.