نقش کنش های اجرایی در تحول درک خطرات ترافیکی

تصادفات به هنگام پیاده روی، یک خطر جدی برای سلامت جسمی و روانی کودکان در سرتاسر دنیا می باشد. کودکان به ویژه، در سن 7 تا 11 سالگی، در معرض خطر بالایی از مرگ و آسیب ناشی از حوادث عابران پیاده قرار دارند. یکی از دلایل مطرح، توانایی های شناختی کمتر تحول یافته شان می باشد. در ادبیات پژوهشی، برخی به تحول توانایی های شناختی خاص پیاده روی مانند درک خطرات ترافیکی متمرکز شدند و برخی دیگر توانایی های شناختی عمومی لازم برای پیاده روی را مورد بررسی قرار دادند. با این وجود، تحقیقات در زمینه عوامل شناختی درگیر در تحول درک خطرات ترافیکی ناکافی است. از اینرو، هدف این پژوهش بررسی نقش جنبه هایی از کنش های اجرایی شامل توانایی حل مسئله، جستجوی دیداری و حافظه دیداری در تحول توانایی درک خطرات ترافیکی بود. 140 کودک در سه گروه سنی 8، 9 و 11 سال در این پژوهش شرکت کردند. توانایی درک خطر آزمودنی ها بوسیله 15 تصویر از موقعیت های ترافیکی ارزیابی شد. ده مورد از این تصاویر توانائی شناسائی مکان های ایمن و خطر عبور از خیابان و 5 مورد دیگر توانائی جستجوی دیداری در موقعیت ترافیک را می سنجید. آزمون های برج لندن، قطار کردن رنگ و شماره و فراخنای دیداری ارقام به ترتیب، برای ارزیابی توانایی حل مسئله، جستجوی دیداری و حافظه دیداری بکار گرفته شد. نتایج تفاوت های تحولی معناداری را بین گروه های سنی در تکالیف درک خطر و آزمون های کنش های اجرایی نشان داد. کودکان 11 ساله نسبت به کودکان 8 و 9 ساله در تکالیف درک خطر و آزمون های کنش های اجرایی نمره های بالاتر بدست آوردند. پس از کنترل سن، ظرفیت حافظه دیداری پیش بینی کننده توانایی شناسایی مکان ایمن عبور از خیابان بود. زمان آزمایش در آزمون برج لندن، تعداد کل موارد یادآوری شده در تکلیف جستجوی دیداری موقعیت ترافیکی را پیش بینی می کرد. نتایج پژوهش حاضر از نقش تحول عوامل شناختی در توانایی درک خطرات ترافیکی حمایت می کند. همچنین، نتایج تدوین و ارائه برنامه های آموزشی مبتنی بر سطح تحول شناختی کودکان را پیشنهاد می کند که می توانند در کاهش بار آسیب های پیاده روی کودکان نقش مهمی داشته باشند.