بررسی اثر اسید سالیسیلیک بر صفات زراعی، اجزای عملکرد و تثبیت بیولوژیکی ازت در گیاه نخود تحت شرایط تنش خشکی

تنش خشکی یکی از معضلات مهم کشاورزی در مناطق خشک می باشد. در بین حبوبات سرما دوست بیشترین سطح زیر کشت و تولید را نخود به خود اختصاص داده است در حالی که از نظر عملکرد در آخرین رده کشورهای تولید کننده قرار دارد. هدف از این مطالعه ارزیابی اثرات کاربرد سالیسیلیک اسید بر برخی از خصوصیات زراعی و اجزای عملکرد و تثبیت بیولوژیکی ازت در شرایط تنش خشکی بود. این آزمایش در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی استان کرمان به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار انجام شد. در این آزمایش تنش خشکی در سه سطح شامل آبیاری منظم ، قطع آبیاری در مرحله گلدهی، قطع آبیاری در مرحله غلاف بندی، در کرتهای اصلی و تیمار غلظت سالیسیلیک با سه سطح صفر (شاهد)، 50 پی پی ام، 100 پی پی ام و زمان اعمال سالیسیلیک اسید در سه سطح پرایمینگ بذر، اسپری در زمان رشد رویشی(3-4 برگی )، اسپری در زمان گلدهی، به صورت فاکتوریل در کرت فرعی قرار گرفتند. به طور کلی نتایج بدست آمده از این آزمایش نشان داد که تنش خشکی اثرات نامطلوبی بر خصوصیات رشد و عملکرد گیاه نخود دارد. اما قطع آبیاری در زمان غلاف بندی باعث افزایش در صفات ارتفاع، تعداد انشعابات و تعداد دانه در بوته می شود. در صفاتی مانند تعداد گرهک قبل از تنش، تعداد گرهک بعد از تنش و تعداد کل غلاف، اسپری گیاه با100پی پی ام سالیسیلیک اسید در مرحله رویشی بیشترین اثر را داشته است ولی در این تیمار بیشترین درصد پوکی غلاف را به همراه داشت. اسپری گیاه با 100پی پی ام سالیسیلیک اسید در زمان گلدهی در صفاتی مانند تعداد دانه در بوته ، درصد ازت خاک و وزن گرهک ها قبل از اعمال تنش اثر بیشتری داشت. در کل غلظت 100 پی پی ام سالیسیلیک اسید اثر بیشتری داشته و تیمار پرایمینگ بذر با سالیسیلیک اسید، کمترین اثر را در تعدیل اثرات تنش خشکی داشت. با توجه به اثرات مثبت سالیسیلیک اسید ، کاربرد این ماده بر روی گیاه نخود پیشنهاد می گردد.