بررسی توزیع هسته های پرتوزا در کناره های رودخانه دز- استان خوزستان

روش بیناب سنجی گاما، روشی ساده، غیر مخرب وسریع برای اندازه گیری تابش گامای ساطع شده از مواد پرتوزا در نمونه های محیطی می باشد. منبع این تابش ها به صورت طبیعی و مصنوعی هستند. شناسایی این منابع به برنامه های نظارت بر محیط زیست کمک می کند. هدف از انجام این پروژه اندازه گیری فعالیت این مواد پرتوزا در نمونه های رودخانه دز در استان خوزستان است. برای این منظور 25 نمونه آب و 26 نمونه خاک این منطقه در 6 آبان ماه 1389 جمع آوری شد. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه و انجام مراحل آماده سازی در ظروف مخصوص مارینلی به منظور رسیدن به تعادل پرتوزایی نگه داری شدند. از دو آشکارساز hpge نوع n و p با بازدهی های نسبی 10 % و 5/38% به ترتیب برای نمونه های آب و خاک استفاده شد. نتایج نشان دادند که نمونه های آب هیچ گونه پرتوزایی نداشتند. غلظت فعالیت 226ra، 232th و 40k به ترتیب در نمونه های خاک از 97/15 تا bqkg-1 87/32 با مقدار میانگینbqkg-1 21/25، از 04/8 تا bqkg-1 85/33 با مقدار میانگین bqkg-1 71/19 و از 82/106 تا bqkg-1 35/471 با مقدار میانگین bqkg-1 57/289 تغییر نمودند. مقادیر میانگین غلظت فعالیت این مواد پرتوزا کم تر از مقادیر میانگین تعریف شده در جهان و ایران هستند. نتایج حاصل از محاسبات عوامل پرتوشناختی، نشان دادند که هیچ خطری منطقه را تهدید نمی کند. از جمله یافته های این پژوهش، پیش بینی توزیع بیش تری از سزیم در شهر ها نسبت به حومه شهرها بود. نتایج حاصل از این پروژه، با 50 منطقه از جهان مقایسه شد.