نقش متغیرهای محیط خانه، پیشینه دانش آموز، جو مدرسه و فرایند تدریس بر پیشرفت ریاضی دانش آموزان پایه سوم راهنمایی براساس مطالعات تیمز (2007)

ریاضیات از درس های مهمی است که یادگیری آن می تواند در تمامی عرصه های زندگی تاثیر گذار باشد. این پژوهش با هدف تدوین مدلی برای تبیین و پیش بینی پیشرفت ریاضی بر اساس متغیرهای محیط خانه، جو مدرسه، پیشینه دانش آموز و فرایند تدریس انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی است. متغیرهای پژوهش شامل دو دسته از متغیرهای برون زا (محیط خانه دانش آموز، جو مدرسه) و متغیرهای درون زا (فرایند تدریس درس ریاضی، پیشینه دانش آموزو عملکرد ریاضی) می باشد که در قالب یک الگوی علّی به روش مدل یابی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جامعه آماری پژوهش حاضر، کلیه دانش آموزان پایه سوم، دوره راهنمایی در سال تحصیلی 87-1386 می باشد. نمونه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر ایرانی پایه سوم، دوره راهنمایی در سال تحصیلی 87-1386 که در مطالعه تیمز 2007 شرکت کرده و تعداد آن ها بعد از پالایش داده ها 3950 دانش آموز می باشد. ابزار مورد استفاده در این مطالعه شامل پرسشنامه دانش آموز جهت اندازه گیری متغیرهای محیط خانه، پیشینه دانش آموز، جو مدرسه و فرایند تدریس و آزمون پیشرفت رباضی مطالعه تیمز (2007) می باشد. پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرانباخ بررسی شد که مقدار آن برای هر یک از مقیاس های محیط خانه 68/0، پیشینه دانش آموز 67/0، جو مدرسه 55/0 و فرایند تدریس62/0 محاسبه شد. جهت روایی مقیاس های پژوهش از روایی سازه تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل عاملی اکتشافی بهره گرفته شد. داده های پژوهش حاضر با استفاده از نرم افزارspss16 و lisrel8/50 و به شیوه مدل یابی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و مدل پیشنهای براساس فرضیه های پژوهش به آزمون گذاشته شد.یافته های به دست آمدهنشان داد که متغیر محیط خانه بر پیشینه دانش آموز اثر معنی دار ندارد اما بر عملکرد دانش آموزان در ریاضی تاثیر مثبت و معنی دار دارد.در حالی که جو مدرسه بر فرایند تدریس درس ریاضی، پیشینه دانش آموز، عملکرد دانش آموزان در درس ریاضی تاثیر مثبت و معنی دار دارد. در بین متغیرهای پژوهش، متغیر محیط خانه بیشترین تاثیر را بر پیشرفت ریاضی دانش آموزان دارد که نشان دهنده اهمیت نقش ساختار اجتماعی تحصیلی محیط خانه دانش آموز در پیشرفت ریاضی می باشد. هم چنین فرایند تدریس درس ریاضی بیشترین اثر مستقیم را بر پیشینه دانش آموز دارد. در مقایسه عملکرد ریاضی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنی داری بین آن ها مشاهده نشد. کلید واژه: پیشرفت ریاضی، تیمز 2007، محیط خانه، پیشینه دانش آموز، جو مدرسه، فرایند تدریس