اثرات تاریخ کاشت و پرایمینگ بذر در مزرعه بر خصوصیات جوانه زنی و عملکرد ذرت در همدان

به منظور بررسی اثرات پرایمینگ بذر در مزرعه و تاریخ کاشت بر سرعت و درصد سبز شدن، برخی شاخص های رشد، عملکرد و اجزای عملکرد و درصد پروتئین دانه ی ذرت سینگل کراس 260 در همدان آزمایشی در سال 1389 به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح پایه ی بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. کرت های اصلی شامل 3 تاریخ کاشت (کشت زود هنگام 25 اردیبهشت، کشت به موقع 8 خرداد و کشت دیر هنگام 22 خرداد) و کرت های فرعی شامل 4 تیمار پرایمینگ بذر در مزرعه (پرایم با آب، محلول اوره (6 گرم در لیتر)، محلول سولفات روی با غلظت 01/0 درصد (معادل 35/0 گرم در لیتر سولفات روی) و پرایم نشده) بود. همچنین برای بررسی بیشتر اثر پرایمینگ بر خصوصیات جوانه زنی ذرت، پژوهشی آزمایشگاهی نیز صورت گرفت. در این تحقیق که با استفاده از طرح کامل تصادفی و در قالب فاکتوریل دو فاکتوره با سه تکرار انجام شد، تأثیر تیمارهای پرایمینگ در شرایط تنش خشکی بر خصوصیات جوانه زنی مورد بررسی قرار گرفت. فاکتور اول شامل 4 سطح پرایمینگ مانند تیمارهای مزرعه ای بود و فاکتور دوم شامل 7 سطح تنش خشکی به وسیله peg(0، 2-، 4- ، 6- ، 8- ، 10- و 12- بار) بود. در بخش مزرعه ای نتایج نشان داد در تاریخ کاشت اول تیمار پرایم با روی باعث افزایش 30 درصدی سرعت سبز شدن شد. در تاریخ کاشت اول تیمار روی و در تاریخ کاشت سوم تیمار اوره، درصد سبز شدن را به ترتیب 10 و 13 درصد افزایش داد. در این تحقیق پرایم کردن سبب افزایش تعداد بلال در متر مربع و تعداد دانه در بلال شد. همچنین پرایم با آب سبب افزایش وزن صد دانه و در کشت اول پرایم با آب و محلول اوره سبب ازدیاد تعداد دانه در بلال گردید. شاخص برداشت در کشت اول دارای بالاترین مقدار و در پرایم با روی بیشتر شد. درصد پروتئین بذر نیز در تیمار پرایم با اوره به میزان 22 درصد افزایش یافت. در این پژوهش پرایم کردن با آب و محلول روی در تاریخ های کشت اول و سوم توانست سرعت رشد حداکثر محصول را افزایش دهد. همچنین تیمارهای پرایم باعث افزایش 29 درصدی در شاخص سطح برگ حداکثر شدند. در بخش آزمایشگاهی سرعت و درصد جوانه زنی، طول و وزن ریشه چه و ساقه چه با کاهش پتانسیل آب کاهش یافت اما پرایم کردن با آب معمولی سبب افزایش قابل توجه صفات مذکور در شرایط تنش خشکی گردید و پتانسیل بحرانی آب در پرایم با آب و محلول اوره نسبت به شاهد 3 بار منفی تر گردید.