جایگاه آفریقا در سیاست های راهبردی انرژی اتحادیه اروپا

اهمیت فوق العاده و حیاتی انرژی (فسیلی، تجدید پذیر) در دنیای امروز بر کسی پوشیده نیست، به عبارتی ادامه زندگی بشر و حیات در دنیای امروز به انرژی، منابع و مسیر های انتقال، بازار های مصرف و فناوری انرژی وابسته است. از سوی دیگر گستردگی منابع انرژی در همه جای جهان یکسان نیست و اروپا نسبت به سایر مناطق جهان یکی از نقاط فقیر (ذخایر انرژی فسیلی)محسوب می گردد. به همین دلیل کشورهای این قاره به عنوان یکی از مراکز صنعتی جهان برای حفظ، تداوم و استمرار توسعه و پیشرفت تلاش می کند دسترسی پایدار، قابل اطمینان، مستمر ، کم هزینه و بدون دغدغه ای به منابع انرژی فسیلی داشته باشد. بر همین اساس اروپا طی دو دهه گذشته در کنار سیر تکاملی وحدت خود، از برنامه ریزی بلند مدت برای دسترسی به این منابع، در سایه متنوع سازی مبادی ورود انرژی قافل نگردید. به عبارتی اروپا در کنار بهره مندی سنتی از منابع انرژی خاورمیانه، به سمت استفاده از گاز به عنوان سوخت ارزان و پاک (کم تر آلوده کننده) از منابع روسیه و قفقاز گرایش پیدا کرد و پس از بروز بحران گازی روسیه و اوکراین در سال های 2007 و 2009، اروپا نگرانی های خود را آشکار و در جهت متنوع سازی حامل های انرژی ، طراحی مکانیزم های بلند مدت همکاری با قاره آفریقا را مد نظر قرار داد و قاره آفریقا و منابع بکر این قاره یکی از اهداف این سیاست ها در نظر گرفته شد. این تلاش ها و اقدامات ابتدا توسط کشورهای معظم و قدرتمند قاره اروپا با توجه به سابقه استعماری در کشورهای قاره آفریقا صورت گرفت و در ادامه با شکل گیری و تکامل اتحادیه اروپا منسجم تر شده و در قالب طرح ها و سازه کار های ویژه اتحادیه اروپا (eu) و اتحادیه آفریقا (au) تعریف گردید و اجرایی شد. به عبارتی اروپا با شناسایی منابع و ذخایر قاره آفریقا، جایگاه استرات‍ژیک برای قاره آفریقا قایل گردید، زیرا بهره برداری و استحصال از منابع این قاره به لحاظ سیاسی و اقتصادی برای اروپا هزینه کم تری داشت، لذا در سال های اخیر با طراحی مکانیزم های مختلف تلاش نموده است در منابع این قاره سرمایه گذاری وسیعی صورت دهد. مهمترین ساز و کار و مکانیزم اتحادیه اروپا برای متنوع سازی منابع انرژی فسیلی «طرح مشارکت انرژی آفریقا-اروپا» موسوم به (aeep)است این طرح دراجلاس سران دو قاره در 9-8 دسامبر 2007 لیسبون به تصویب سران دو قاره رسید. دراین طرح برنامه واهداف مشارکت دو قاره در استفاده از انرژی های فسیلی و انرژی های تجدید پذیر طراحی گردید. به عبارتی اتحادیه اروپا به منظور متنوع سازی منابع انرژی مورد نیاز خود، تلاش دارد در کنار استفاده از منابع انرژی روسیه و قفقاز از منابع انرژی آفریقا نیز استفاده کند.