" تأثیر فرآیند بازپخت روی نانو لایه های zno و نمونه های آلائیده با یونهای خاکی نادر "

چکیده در این تحقیق نانوپودر اکسید روی خالص و آلائیده با یون خاکی نادر سریوم و همچنین نانولایه های اکسید روی خالص و آلائیده با سریوم به روش سل- ژل تهیه و با تکنیک لایه نشانی چرخشی روی زیرلایه-های شیشه ای نشانده شدند. تأثیر غلظت یون خاکی نادر روی خواص ساختاری و اپتیکی نانوساختارهای اکسید روی مورد بررسی قرار گرفت. ساختار بلوری نانوپودرها و نانولایه به روش پراش سنجی اشعه x مورد بررسی قرار گرفت، که در هر دو مورد وجود یک ساختار بلوری ورتسیت هگزاگونال مشاهده شد. صفحات ترجیحی رشد برای نمونه ها صفحه (101) می باشد. آلایش با ce نسبت c/a در ساختار ورتسیت zno کمی نسبت به نمونه خالص افزایش می دهد. آستانه حرارتی تبلور zno، طبق آنالیز dta، حوالی ?400 می-باشد. تصاویر fesem مورفولوژی سطح نانولایه ها با دانه های کروی شکل و گرد در اندازه تخمینی nm123 تا nm 200 را نشان می دهد. پراکندگی رامان نانولایه های خالص، بیانگر کیفیت بلوری بالا و حضور مد ارتعاشیa1(lo) می باشد. فرکانس رامان مد e2(high)در نمونه آلائیده یک جابجایی قرمز دارد، که نتیجه استرس رسوبات و بی نظمی شبکه، ناشی از معرفی ce به شبکه است و مد در 1-cm 670 احتمالاً دلالت بر مشارکت آلاینده در شبکه zno دارد. در ضمن خواص اپتیکی نانولایه های خالص و آلائیده نیز از طریق طیف سنجی فوتولومینسانس تهییجی بیانگر ایجاد جابجایی و همچنین پهن شدگی در نوار مربوط به لبه جذب یا گاف انرژی ماده آلائیده است. طیف عبور و جذب از نمونه خالص و نمونه های حاوی ناخالصی با غلظت های مختلف، نیز مبین افزایش گاف انرژی اکسید روی آلائیده نسبت به نمونه خالص است. کلمات کلیدی: نانولایه و نانوپودر، اکسید روی، آلائیدگی، یون خاکی نادر، سل- ژل، لایه نشانی چرخشی، بازپخت، پراکندگی رامان، فوتولومینسانس.