بررسی تأثیر نقش اخلاق بر موفقیت صادرات

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش اخلاق در موفقیت فرآیند صادرات به عنوان یکی از استراتژی های بازاریابی بین المللی است. به این منظور، اصول و ارزش های اخلاقی که توسط انجمن بازاریابی امریکا برای بازاریابان (شامل صداقت، مسئولیت، انصاف، احترام، شفافیت و تابعیت) معرفی شده است، جهت تعیین مولفه های اخلاقی موثر در استراتژی های بازاریابی بین الملل، مبنای کار قرار گرفت و برای موفقیت در فرآیند صادرات معنایابی شد. سپس بر اساس این اصول و ارزش ها، مدل مفهومی جهت تعیین نقش و جایگاه اخلاق در موفقیت فرآیند صادرات استخراج گردید. پس از تعریف هدف و تهیه مدل مفهومی، ابتدا متغیرها تعیین و سپس به منظور تعیین نقش اخلاق در موفقیت فرآیند صادرات، 1 فرضیه اصلی و 7 فرضیه فرعی تعریف شد. فرضیه اصلی تحقیق به این مسأله می پردازد که میان بکارگیری اصول اخلاقی و موفقیت در صادرات در شرکت های صادراتی نمونه در سال 1389 در ایران، ارتباط معناداری وجود دارد. 6 فرضیه فرعی رابطه معنادار هر یک از این اصول اخلاقی تعریف شده را با موفقیت صادرات مورد آزمون قرار می دهد و در آخرین فرضیه اهمیت این شش اصل رتبه بندی شده و اولویت آنها در موفقیت فرآیند صادرات مشخص می شود. برای انجام آزمون های فرض و سنجش فرضیه ها، شرکت های صادراتی نمونه ایرانی در سال 1389، مبنای کار قرار گرفت. برای این منظور ابتدا پرسشنامه اولیه تهیه شد و برای سنجش پایایی و روایی مورد تست اولیه قرار گرفت. لازم به ذکر است که پیش از انجام تست پایایی، ابتدا پرسشنامه با کمک یک کارشناس باسابقه صادرات در صنعت مواد غذایی و ماشین آلات صنایع غذایی مورد بازنگری قرار گرفت و اصلاح و تکمیل شد. برای سنجش پایایی پرسشنامه، به فاصله یک هفته، 10 پرسشنامه توسط مدیران صادرات که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، تکمیل گردید و بر اساس نتایج به دست آمده، اصلاحات لازم در آن صورت گرفت. همچنین برای سنجش روایی پرسشنامه، 10 عدد از آنها توسط مدیران صادرات شرکت های صادرکننده نمونه سال 1389 که به صورت تصادفی انتخاب شده بودند، تکمیل شد و آلفای کرونباخ آن محاسبه شد. با توجه به نتایج تست پایایی و روایی، پرسشنامه دارای پایایی و سوالات آن از روایی مناسب برخوردار می باشد. با توجه به محدود بودن جامعه صادرکنندگان نمونه ایرانی در سال 1389، برای سنجش فرضیه ها از سرشماری استفاده شد و پرسشنامه ها میان 57 نفر از مدیران صادرات شرکت های صادرکننده نمونه سال 1389 توزیع شد و نتایج حاصله جهت بررسی فرضیات مورد تحلیل آماری قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده از تحلیل پرسشنامه، فرضیه اصلی پژوهش با 99 درصد اطمینان و سطح خطای 1 درصد تأیید گردید و 6 فرضیه فرعی که به بررسی هر یک از مولفه های اخلاق پرداخته بود نیز با 99 درصد اطمینان و سطح خطای 1 درصد تأیید شدند. فرضیه فرعی هفتم که ترتیب اولویت این مولفه ها را بصورت صداقت، مسئولیت، انصاف، احترام، شفافیت و تابعیت عنوان نموده بود رد گردید و مشخص شد که از میان این مولفه ها، انصاف و احترام دارای اولویت یکسانی بوده و در رتبه اول جای دارند و پس از آنها تابعیت، شفافیت، صداقت و مسئولیت به ترتیب اهمیت می باشند.