بررسی اثر بخشی آموزش مدیریت شناختی- رفتاری همسران جانبازان بر کاهش تنیدگی والدینی همسران وکاهش مشکلات رفتاری فرزندان آنها

خانواده های جانبازان با چاشهای بسیاری روبرو هستند، که آنها را در معرض سطوح بالای تنیدگی و دیگر پیامدهای منفی روانی قرار می دهد. مشارکت والدین در برنامه های درمانی کودکان می تواند این آشفتگی ها را کاهش دهد . پژوهش حاضر با هدف اثر بخشی رویکرد آموزش مدیریت شناختی- رفتاری همسران جانبازان بر کاهش تنیدگی والدینی همسران جانبازان و کاهش مشکلات رفتاری فرزندانشان انجام گرفت. جهت انجام این پژوهش برنامه آموزش مدیریت شناختی- رفتاری دنگل و پولستر(1998) و اسکات (1989) استفاده شده است. شیوه تحقیق مداخله ای (شبه آزمایشی) بوده و روش پژوهش طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه آزمایش و کنترل می باشد،. جامعه مورد نظر، شامل کلیه همسران جانبازان دارای فرزند دختر 6 تا 12 ساله است که این کودکان در دبستان دخترانه شاهد طوبی در منطقه 6 مشهد مشغول به تحصیل می باشند که تعدا آنها 76 نفر است. تعداد افراد آزمودنی مورد بررسی در نمونه 20 نفر بود که از این تعداد 10 نفر در گروه آزمایش و 10 نفر در گروه کنترل قرار گرفته و به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند.کارگاه آموزشی بصورت هفته ای دو جلسه به مدت پنج هفته و 10 جلسه آموزشی برگزار گردیده است. جهت جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه تنیدگی والدینی (psi) آبیدین و پرسشنامه فهرست مشکلات رفتاری کودک (cbcl) در دو نوبت پیش و پس آزمون استفاده شد. جهت تحلیل فرضیه های تحقیق از تحلیل کواریانس چند راهه یا mancova استفاده شد. تحلیل نتایج تحقیق نشان داد که شیوه مداخله گری یا همان آموزش مدیریت شناختی- رفتاری همسران جانبازان در کاهش تنیدگی والدینی، همسران جانبازان موثر بوده است. اما آموزش مدیریت شناختی- رفتاری همسران جانبازان در کاهش مشکلات رفتاری کودکان جانبازان موثر نبوده است. همچنین نتایج مشخص کرد که آموزش مدیریت شناختی- رفتاری همسران جانبازان در کاهش هم قلمرو کودک و هم قلمرو والدین این افراد موثر است. و نیز نتایج آموزش مدیریت شناختی- رفتاری همسران جانبازان را در کاهش مشکلات درونی سازی و هم مشکلات برونی سازی موثر معلوم کرد.