سنتز و شناسایی ساختار بلوری- مولکولی کمپلکس های حاوی لیگاندهای انتقال پروتون جدید متشکل از پیریدین-5،2- دی کربوکسیلیک اسید، 2- آمینو-4- متیل پیریمیدین و 9- آمینو آکریدین با برخی از یون های فلزی واسطه جدول تناوبی

در سال های اخیر، ترکیب های کوئوردیناسیونی فلزهای واسطه با لیگاندهای آلی مزدوج حاوی گروه های عاملی در شیمی اَبَرمولکولی و مهندسی بلور به دلیل کاربردهای بالقوه شان توجه پژوهش گران را به خود جلب کرده اند. پیوند هیدروژنی یک فاکتور قدرت مند برای برهم کنش های بین مولکولی جهت دار در سنتز اََبَرمولکولی است. وابستگی به ماهیت گروه های عاملی در تکامل یک تجمع مولکولی هنوز در حال بررسی است. برای این منظور، تجمع های شامل گروه های کربوکسیلیک اسید (cooh-) به دلیل توانایی آن ها در تشکیل پیوند هیدروژنی با خود و با ترکیب های گوناگون به طور گسترده استفاده می شود. در این پروژه پژوهشی به کمک مکانیسم انتقال پروتون و با استفاده از پیریدین-2 ،5-دی کربوکسیلیک اسید و آمین های گوناگون مانند 2-آمینو-4-متیل-پیریمیدین و 9-آمینوآکریدین، تعدادی ترکیب کوئوردیناسیونی وترکیب انتقال پروتون با فرمول شیمیایی: (2-a-4-mpymh)2[zn(py-2,5-dc)2(h2o)2] (1)، (9-aacrh)2[ni(py-2,5-dc)2(h2o)2]?2h2o (2)، (9-aacrh)2[cu(py-2,5-dc)2(h2o)2] (3)، (9-aacrh)[zn(py-2,5-dc)(py-2,5-dch)(h2o)2]?2h2o (4)، [fe(py-2,5-dc)(h2o)4](9-aacr)2 (5)، (9-aacrh)2[cr(cn)4(py-2,5-dch)]•3h2o (6)، (9-aacrh)2(py-2,5-dc)?2h2o (7)، (9-aacrh)(py-2,5-dch)?h2o (8) و (2-a-4-mpymh)(py-2,5-dch)?h2o (9) سنتز شده است. ترکیب های تهیه شده به کمک تجزیه عنصری و طیف سنجی های زیر قرمز، رزونانس مغناطیسی هسته های پروتون و کربن، تجزیه وزنی حرارتی و پراش پرتوی x مورد بررسی قرار گرفتند. نتیجه ها نشان دادند که این ترکیب ها از کمپلکس های آنیونی و کاتیونی در شبکه بلوری تشکیل شده اند. در شرایط آزمایشی گوناگون مانند دما، حلال و ph، لیگاند پیریدین-2 ،5-دی کربوکسیلات مُدل های گوناگونی را برای کوئوردینه شدن به مرکزهای فلزی برمی گزیند. برای مثال، با تنظیم ph ، کمپلکس های ترانس و سیس به ترتیب در ph های پایین و بالا به دست آمد. در همه ی آن ها پیریدین-2 ،5-دی کربوکسیلات از طریق اتم اکسیژن گروه کربوکسیلات و اتم نیتروژن حلقه پیریدین به صورت یک لیگاند دو دندانه عمل می کند. به نظر می رسد که شکل هندسی اطراف هر اتم مرکزی به صورت هشت وجهی واپیچیده است. در شبکه بلوری افزون بر پیوندهای کووالانسی، برهم کنش های وان دروالسی به ویژه پیوندهای هیدروژنی جالبی وجود دارند که برای تشکیل قطعه های برهم کنشی گوناگون به یکدیگر متصل می شوند و نقش مهمی را در پایداری و استحکام شبکه ی اَبَرمولکولی بلوری این ترکیب ها ایفا می کنند.