تحلیل رفاهی تعرفه اتصال متقابل میان شبکه های تلفن ثابت و همراه؛ یک رویکرد شبیه سازی مبتنی بر کالیبراسیون

در بسیاری از صنایع، بنگاه ها تنها زمانی می توانند خدمات خود را به مصرف کنندگان ارائه دهند که بتوانند به زیرساخت های بنگاه های دیگر در آن صنعت دسترسی داشته باشند. یکی از این موارد، دسترسی بنگاه های ارائه دهنده خدمات تلفن ثابت و همراه به شبکه های یکدیگر است. به طور خاص، یک بنگاه ارائه دهنده خدمات تلفن، به منظور ارائه خدمات کامل به مشترکان خود، باید بتواند امکان برقراری ارتباط با مشترکین سایر بنگاه ها را نیز فراهم کند و در واقع دسترسی به مشترکین سایر بنگاه ها برای وی به نوعی یک نهاده تولید محسوب می شود. اما، هر بنگاه در ارائه دسترسی سایر بنگاه ها به شبکه مشترکین خود از یک قدرت انحصاری برخوردار است و ممکن است با عدم اعطای دسترسی و یا وضع قیمت های بالا منجر به ایجاد عدم کارایی گردد. مساله مورد نظر در این پژوهش بررسی اثر قیمت های دسترسی میان شبکه های تلفن ثابت و همراه بر رفاه مصرف کنندگان است. به منظور بررسی اثر این قیمت ها، که در ادبیات فنی صنعت به تعرفه های اتصال متقابل معروفند، با استفاده از مدل ساختاری رقابت شبکه ای ،که هم اکنون به مدل استاندارد بررسی این مساله تبدیل شده است، رقابت قیمتی میان دو بنگاه ارائه دهنده تلفن همراه ایران را در قالب یک بازی بررسی می کنیم. در این بازی، در ابتدا تعرفه اتصال متقابل مشخص شده و در سپس بنگاه ها قیمت حق اشتراک سالانه خود را مشخص می کنند. با یافتن تعادل نش در حق اشتراک سالانه به ازای هر قیمت دسترسی می توان به تحلیل رفاهی مصرف کنندگان پرداخت. وجود اثرات خارجی شبکه ای ناشی از ضریب نفوذ غیرکامل در بازار خدمات تلفن همراه کشور، ارتباط میان متغیرهای تصمیم بنگاه ها با پیامدهای بازار به شدت غیرخطی بوده و بنابراین استفاده ار روش های شبیه سازی و حل عددی را اجتناب ناپذیر می کند. همچنین، به منظور تطابق خروجی های مدل با شرایط واقعی و ارائه پیشنهادات سیاستگذاری با مقیاس منطبق با واقعیت، نیازمند کالیبراسیون مدل هستیم که این امر نیز با استفاده از روش های حل عددی میسر می شود. نتایج حاصل نشان دهنده این واقعیت هستند که در دامنه مورد بررسی، افزایش تعرفه اتصال متقابل میان شبکه های تلفن ثابت و همراه تا سطحی مشخص می تواند منجر به بهبود رفاه مصرف کنندگان شود. این افزایش رفاه ناشی از کاهش قیمت حق اشتراک سالانه بنگاه های ارائه کننده خدمات تلفن همراه به انگیزه کسب درآمد ناشی از اتصال متقابل است. به طور خلاصه، کاهش قیمت اشتراک سالانه موجب افزایش تعداد مشترکین بنگاه شده که این موضوع ترافیک تماس بیشتری را از سوی شبکه تلفن ثابت جذب می کند. رقابت در قیمت اشتراک سالانه موجب کاهش قیمت شده و این موضوع به طور می کند. همچنین افزایش ضریب نفوذ باعث درونی شدن اثرات خارجی شبکه ای شده که این موضوع نیز به شکل غیر مستقیم موجب بهبود رفاه مصرف کنندگان می شود. با این وجود، این اثرات مثبت تا زمانی ادامه خواهد داشت که افزایش تعرفه اتصال متقابل تاثیر چندانی بر مازاد مصرف کنندگان خدمات تلفن ثابت نداشته باشد. نتایج مدل شبیه سازی نشان دهنده این است که سطح بهینه تعرفه اتصال متقابل بالاتر از مقدار فعلی است.