اثر محلولپاشی انواع محرک های رشد و عناصر غذایی بر عملکرد کمی و کیفی دو رقم برنج شیرودی و طارم هاشمی

به منظور بررسی اثر محلول پاشی کودهای مایع حاوی عناصر غذایی و محرک های رشد بر خصوصیات کمی و کیفی گیاه برنج آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با شش تیمار کودی و دو رقم در سه تکرار در موسسه تحقیقات برنج کشور- معاونت مازندران در سال زراعی 1389 اجرا گردید. تیمارهای محلول پاشی کودهای حاوی عناصر غذایی به عنوان فاکتور فرعی در شش سطح شامل: t1- بیوسویل+ بیوروت، t2- آلگا + الفر8-8-8، t3- بیوفول فسفر+ الفر پدی،t4- بیوفول پتاسیم+ الفر پدی، t5- الفر فولوات روی و t6- شاهد بدون مصرف کود مایع بودند. فاکتور اصلی (ارقام) در دو سطح شامل رقم شیرودی و طارم هاشمی بود. محلول پاشی تیمارهای کودی در دو مرحله اواسط پنجه زنی، اواسط مرحله آبستنی با غلظت توصیه شده شرکت تولیدکننده اعمال شدند. نتایج تجزیه واریانس حاکی از تفاوت معنی دار بین ارقام در صفات ارتفاع بوته، شاخص سطح برگ، عرض برگ پرچم، شکل برگ پرچم، عملکرد دانه، تعداد کل دانه در خوشه، تعداد دانه پر در خوشه، درصد دانه پوک در خوشه، درصد خرده برنج و درصد آمیلوز دانه در سطح آماری 1 درصد و وزن خشک اندام هوایی، شاخص برداشت و طول خوشه در سطح 5 درصد بود. بین تیمارهای محلول پاشی از لحاظ صفات عملکرد دانه، راندمان تبدیل شلتوک به برنج سفید و درصد سبوس برنج در سطح 5 درصد و درجه تبدیل در سطح 1 درصد تفاوت معنی دار وجود داشت. نتایج مقایسه میانگین حاکی از تفاوت معنی دار بین تیمارهای محلول پاشی در صفات شاخص برداشت و درصد آمیلوز دانه علاوه بر صفات مذکور بود. اثر متقابل محلول پاشی و رقم تنها در صفت راندمان تبدیل در سطح 5 درصد معنی دار شد و بر سایر صفات تأثیر معنی داری مشاهده نشد. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که محلول پاشی کودهای حاوی عناصر غذایی و مواد محرک رشد با توجه به شرایط آزمایش می تواند بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج تأثیر بگذارد، که در بین تیمارهای مورد آزمایش، تیمار t4 (محلول پاشی کود بیوفول پتاسیم+ الفر پدی) در دو مرحله اواسط پنجه زنی و اواسط مرحله آبستنی با غلظت توصیه شده شرکت تولیدکننده در دو رقم طارم هاشمی و شیرودی بیشترین تأثیر را بر عملکرد و اجزای عملکرد نشان داد. کلمات کلیدی: برنج، خصوصیات کمی و کیفی، عناصر غذایی، محلولپاشی