واکنش دو رقم انار به تنش خشکی و شوری

به منظور مطالعه تاثیر سطوح شوری و خشکی بر برخی شاخص های رشدی و پارامترهای فیزیولوژیکی انار، آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه سطح شوری 0، 30 و 60 میلی مولار کلریدکلسیم و کلرید سدیم با نسبت 1 به 1 و سه دور آبیاری 2، 4 و 6 روز روی دو رقم تجاری انار به نام های ‘رباب’ و ‘شیشه گپ’ به اجرا درآمد. نتایج نشان داد که تنش شوری و خشکی باعث کاهش شاخص های رشدی و تغییر برخی پارامترهای فیزیولوژیکی بسته به نوع ژنوتیپ می گردد. در رقم ‘شیشه گپ’ وزن تر و خشک برگ تا سطح شوری 30 میلی مولار در مقایسه با شاهد، افزایش و سپس کاهش یافت در حالی که در رقم ‘رباب’ با افزایش شوری روند کاهش داشت. نتایج پژوهش فوق نشان داد که با افزایش شوری درصد ریزش برگ، میزان پرولین و مواد فنلی برگ افزایش و طول میانگره، طول سیستم ریشه ای و شاخص کلروفیل کاهش می یابد. تیمار خشکی همچنین پارامترهای مورد اندازه گیری را تحت تاثیر قرار داد به طوری که با افزایش دور آبیاری، تعداد ریشه، طول سیستم ریشه ای، میزان پرولین و میزان مواد فنلی برگ افزایش و کلروفیل فلورسانس کاهش نشان داد. نتایج حاصل از برهمکنش شوری و خشکی نشان داد که با افزایش سطح شوری و دور آبیاری درصد ریزش برگ افزایش و محتوای نسبی آب برگ کاهش می یابد. بیش ترین ریزش برگ در تیمار شوری 60 میلی مولار با دور آبیاری 6 روز مشاهده شد. واکنش ژنوتیپ ها در ارتباط با تنش شوری و خشکی متفاوت بود به طوریکه بیش ترین ریزش برگ و کم ترین محتوای نسبی آب برگ در رقم ‘رباب’ مشاهده شد. با افزایش شوری غلظت عناصر سدیم، کلر، پتاسیم، مس، منگنز و منیزیم در اندام هوایی و ریشه افزایش و غلظت عناصر کلسیم و فسفر کاهش یافت. دو رقم تفاوت معنی داری در غلظت عناصر معدنی ریشه و اندام هوایی داشتند به طوری که میزان سدیم و کلر اندام هوایی در رقم ‘رباب’ و میزان پتاسیم در رقم ‘شیشه گپ’ بالاتر بود. نتایج حاکی از آن است که رقم ‘شیشه گپ’ از طریق محدودیت در جذب یا انتقال کلر به اندام هوایی و جذب پتاسیم بیشتر، تحمل بالاتری نسبت به شوری در مقایسه با ‘رباب’ دارد.