جنگ های فرانوین از منظر حقوق بشردوستانه با تأکید بر جنگ های نامتقارن و جنگ های بدون خون

چکیده: جامعه انسانی تحول تدریجی سه نوع جنگ یا درگیری مسلحانه را شاهد بوده است جنگ های پیشانوین، نوین، و فرانوین که برخی آن را موج های اول ،دوم ، سوم جنگ نامیده اند .در هر یک از این دوره ها ، اوصاف و مولفه های جنگ به ویژه تاکتیک ها و استراتژی ها ، متفاوت و متحول شده و به تناسب اوضاع و احوال زمانی و مکانی، نسخه ای خاص از آنها تببین و مورد عمل قرارگرفته است . جنگ های فرانوین با تکیه بر فناوری نظامی با قصد خارج کردن انسان از میدان نبرد و جایگزینی آن با ماشین به ظاهر قربانیان انسانی جنگ را کاهش می دهد. اما این بازیگر جدید بدون احتیاط های مبتنی بر مسئولیت و عواقب حقوقی، حداکثر سطح از انسانها و اموال را در کمترین زمان ممکن منهدم می کند.مهمترین حوزه بشردوستانه ای که مورد توجه است ،تأثیر سطح کشندگی تسلیحات بر رعایت اصول بشردوستانه حقوق درگیری های مسلحانه است . کاهش قربانیان درگیری ،اساسی ترین هدفی است که حقوق بشردوستانه دنبال می کند و در صورتی این هدف محقق می گردد که موازین آن همگام با تحولات صنایع نظامی به ویژه در ساخت جنگ افزارهای نوین از یک سو و تحول در راهبردها و دکترین های ناظر بر روش بکارگیری سلاح در رزم و نحوه انجام عملیات جنگی تکامل یابد . هرچند حقوق بشردوستانه بین المللی در خصوص بسیاری از سلاح ها و ابزارهای جنگی مدرن فاقد قواعد، مقررات و معاهدات صریح است ولی از اصول بنیادینی همچون اصل تفکیک ، اصل درد و رنج غیرضرور ، اصل منع ایراد خسارات گسترده و طولانی مدت به محیط زیست بهره مند است که قابلیت اعمال بر این جنگ ها را دارند و می توانند معیارهای خوبی برای ارزیابی مشروعیت سلاح ها به حساب آیند. واژگان کلیدی:حقوق بشردوستانه،جنگ های فرانوین،جنگ های نامتقارن،جنگ های بدون خون،سلاح های غیر کشنده،فناوری نظامی