توسعه و کاربرد یک مدل ساده (vsm) جهت تخمین منطقه ای عملکرد برنج با بهره گیری از داده های ماهواره ای

در سالهای اخیر یکی از مسائل عمده کاربردی نمودن فناوری سنجش از دور در زمینه کشاورزی، دسترسی به اطلاعات و تهیه آمار است. لذا استفاده از داده های تولیدی از سنجش از دور می تواند سیستم کنونی کشاورزی را به سمت کشاورزی دقیق سوق دهد. پیش بینی عملکرد گیاه چند ماه قبل از برداشت می تواند اهمیت زیادی در زمینه واردات و صادرات مواد غذایی داشته باشد. در میان روش های موجود برای پیش بینی عملکرد در مقیاس مکانی بزرگ، تلفیق مدل شبیه سازی عملکرد و داده های سنجش از دور از مناسب ترین روش های تحلیل کمّی است. در این میان مدل vsm یک مدل بسیار ساده جهت شبیه سازی رشد گیاه و تخمین عملکرد محصول می باشد که به اطلاعات ورودی کمی نیاز دارد. این تحقیق با هدف توسعه مدل vsm جهت تخمین عملکرد محصول برنج در مقیاس منطقه ای با بهره گیری از اطلاعات سنجش از دور و ارزیابی و مقایسه مدل توسعه داده شده بر پایه ی اطلاعات برداشت شده زمینی انجام شد. واسنجی مدل vsm با استفاده از تصاویر سنجنده مادیس و تصاویر ریز مقیاس شده انجام شد. در این راستا 11 تصویر سنجنده مادیس و یک تصویر سنجنده لندست tm5 که تقویم زراعی برنج را در منطقه مورد نظر پوشش می داد دریافت گردید. پس از محاسبه lai در تصاویر مادیس اقدام به ریز مقیاس کردن و افزایش دقت مکانی نقشه های lai بدست آمده گردید. بر اساس تشعشع موج کوتاه جذب شده از سنجش از دور و نقشه های شاخص سطح برگ بدست آمده با دقت های مکانی مختلف (250 و 30 متر) اقدام به واسنجی مدل vsm شد. مقدار ضریب همبستگی بین عملکرد مشاهده شده و برآورد شده در فرآیند واسنجی مدل برای تصاویر سنجنده مادیس و تصاویر ریز مقیاس شده به ترتیب برابر 638/0 و 912/0 بدست آمد. با توجه به ابری بودن تصاویر لندست متعلق به سال 2007 برای منطقه مورد مطالعه امکان ریز مقیاس کردن تصاویر مادیس متعلق به سال مذکور وجود نداشت. مقدار ضریب همبستگی بین عملکرد مشاهده شده و برآورد شده در فرآیند ارزیابی مدل برای تصاویر با دقت مکانی 250 متر برابر 516/0 بدست آمد. نتایج نشان داد که بکارگیری مدل vsm و استفاده از تصاویر سنجنده مادیس توانسته برآوردهای قابل قبولی از عملکرد برنج در مقیاس منطقه ای ارائه کند. بنابراین با توجه به سهولت دسترسی به تصاویر سنجنده مادیس و رایگان بودن این تصاویر، مدل توسعه یافته حاضر می تواند با برآوردهای منطقه ای عملکرد برنج در تصمیم گیری های کلان مدیریتی منطقه راهگشا باشد.