تأثیر فواصل آبیاری و زمان برداشت بر عملکرد و اسانس انیسون(pimpinella anisum l)

به منظور بررسی تأثیر فواصل آبیاری و زمان برداشت بر عملکرد و اسانس انیسون (pimpinella anisum l.) آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. فواصل آبیاری در سه سطح شامل 7، 12 و 17 روز در کرتهای اصلی و زمان برداشت در سه سطح شامل برداشت در مرحله خمیری نرم (مومی شدن)، رسیدگی فیزیولوژیک (خمیری سفت) و رسیدگی کامل در کرتهای فرعی مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از آزمایش نشان داد که تأثیر فواصل آبیاری بر اکثر صفات مورد بررسی شامل تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چترک چتر شاخه اصلی، تعداد دانه در چترک چتر شاخه فرعی، تعداد دانه در چتر شاخه اصلی، تعداد دانه در چتر شاخه فرعی، وزن هزار دانه، تعداد شاخه فرعی در بوته، تعداد چتر در شاخه فرعی، تعداد چترک در چتر شاخه اصلی، ارتفاع بوته، عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک کل، عملکرد اسانس و درصد اسانس معنی دار (05/0 p ?) بود. لیکن تأثیر فواصل آبیاری بر تعداد چتر در شاخه اصلی، تعداد چترک در چتر شاخه فرعی و شاخص برداشت معنی دار نبود. با افزایش فاصله آبیاری از 7 روز به 17 روز، اکثر صفات مورد بررسی از جمله عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک کل و عملکرد اسانس به طور معنی داری کاهش یافتند و لیکن درصد اسانس افزایش یافت. به طوری که بیشترین عملکرد دانه (07/636 کیلوگرم در هکتار)، عملکرد ماده خشک کل (?9/1?4? کیلوگرم در هکتار) و عملکرد اسانس (76/23 کیلوگرم در هکتار) از فاصله آبیاری 7 روز و کمترین میزان صفات مذکور از فاصله آبیاری 17 روز به دست آمد. همچنین بیشترین درصد اسانس (47/4) از فاصله آبیاری 17 روز حاصل شد. زمان برداشت نیز تأثیر معنی داری (05/0 p ?) بر برخی از صفات شامل تعداد دانه در چترک چتر شاخه فرعی، تعداد دانه در چتر شاخه فرعی، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک کل، عملکرد اسانس و درصد اسانس داشت. به طوری که با تأخیر در برداشت و در مرحله رسیدگی کامل تعداد دانه در چترک چتر شاخه فرعی، تعداد دانه در چتر شاخه فرعی، عملکرد دانه، عملکرد ماده خشک کل، عملکرد اسانس و درصد اسانس به طور معنی داری کاهش یافتند. ترکیبات اصلی اسانس انیسون شامل آنتول، لینالول، انیس آلدهید، آلفا-ترپینئول، ترپینن، متیل اگنول، متیل کاویکول و اسید انیسیک و بیشترین درصد این ترکیبات مربوط به آنتول بود.