بررسی زبانی، محتوایی و زیبایی شناختی سفرنامه های امین الریحانی

امین الرّیحانی، جهانگرد، سفرنامه نویس، شاعر، منتقد و سخنور برجسته ی معاصر لبنانی است که با هدف ایجاد وحدت و دوستی میان پادشاهان و مردم سرزمین های عربی و نیز به منظور شناساندن ملّت های مشرق زمین به یکدیگر، دست به نگارش سفرنامه های ارزشمندی زده است و با زبانی ساده و روان، در عین حال با محتوایی که بیانگر اوضاع و احوال سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، تاریخی و ... سرزمین های مورد سفر اوست، به رشته ی تحریر در آورده است. پر واضح است که سفرنامه ها، گذشته از دارا بودن ارزش های اجتماعی، تاریخی، جغرافیایی، سیاسی و جامعه شناختی از ارزش ویژه ای نیز برخوردارند؛ زیرا با بررسی آنها می توان با سبک و زبان نوشتاری نگارنده سفر آشنا شد. در این رساله، تلاش شده است تا ضمن معرّفی ابعاد شخصیّت امین الرّیحانی، به بررسی متن و محتوای سفرنامه های او و ویژگی های اسلوب نگارش آنها و نیز ویژگی های فنّی ادب ریحانی و عناصر ادبی نهفته در سفرنامه هایش پرداخته شود. ویژگی های سبک نگارش ریحانی در سفرنامه نویسی، به دو بخش ادبی و علمی تقسیم می شوند، که از این میان، بخش ادبی، مباحثی مانند بیان شیوا و دلنشین، توصیف زیبا و دقیق، ذکر اشعار و امثال متناسب با متن، طنز و بازتاب دادن واقعیّت را در بر می گیرد، و بخش علمی، مواردی مانند ارائه آمارهای دقیق، بحث و تحلیل و ارائه ی راه حلّ، عینیّت گرایی، ساختار واژگانی و فقه اللّغه را شامل می شود.