تعیین گروههای سازگار رویشی بین اللملی cryphonectria parasitica و بررسی انتقال ویروس از نژاد هیپوویرولانت به جدایه های بیماریزای ایرانی

قارچ cryphonectria parasitica عامل سوختگی شاه بلوط، یکی از مهم ترین بیماری های شاه بلوط(castanea sativa) در استان گیلان محسوب می شود. به منظور تعیین گروه های سازگار رویشی، نمونه برداری از پنج منطقه در استان گیلان شامل فومن، لاهیجان، رشت، رضوانشهر و شفت انجام گرفت. طی نمونه برداری، تعداد 228 جدایه از این مناطق در سال-های 89 و 90 جمع آوری شد. تعیین گروه های سازگار رویشی(vcg) بر اساس روش آناستوموزی (واکنش پیوندی) روی محیط pda انجام شد. پنج گروه سازگار رویشی از استان گیلان شناسایی شد که یکی از آنها (ir-5) برای جمعیت cryphonectria ایرانی جدید بود. از مجموع 228 جدایه، پنج گروه رویشی به عنوان نماینده با 31 جدایه تستر بین المللی مقابله داده شدند. تمامی جدایه های مقابله داده شده با تستر های اروپایی ناسازگار بودند و در تمامی موارد، سد پیوندی و نوار پیکنیدیومی بین دو جدایه ایجاد شد. اثر انتقال ویروس از جدایه هایپویرولانت ایرانی از قبل شناسایی شده به جدایه های بیماری زا به وسیله کشت مشترک جدایه دهنده با 228 جدایه جمع آوری شده به عنوان جدایه گیرنده انجام شد. طبق نتایج به دست آمده تنها جدایه-های وابسته به گروه رویشی 3 (ir-3) با موفقیت تبدیل به جدایه هایپویرولانت شدند. به منظور تعیین دامنه میزبانی قارچ، تست بیماری زایی روی پاجوش های اوکالیپتوس (eucalyptus sp) و نهال های یکساله بلوط بلند مازو (quercus castanifolia) انجام شد. هر دو گیاه میزبان با قارچ آلوده شدند و بعد از سه ماه روی هر دو میزبان شانکر و پیکنیدیوم تشکیل شد. شانکر های ایجاد شده روی اکالیپتوس بزرگتر و عمیق تر از شانکر های ایجاد شده روی نهال های بلوط بلند مازو بود. بررسی بیماری زایی روی یک رقم شاه بلوط چینی، به وسیله دو جدایه ویرولانت و هیپوویرولانت انجام شد. این بررسی نشان داد، نهال-های آلوده شده با جدایه ویرولانت، شانکرهای فرورفته به همراه پیکنیدیوم بعد از سه ماه ایجاد کردند. همچنین درجه خسارت دو منطقه ویسرود و لاهیجان (شاه بلوط محله و غریب آباد) ارزیابی شد. بر طبق نتایج به دست آمده شاخص سلامتی در سال 90، در سه منطقه ویسرود، شاه بلوط محله و غریب آباد به ترتیب 2/4، 76/3 و 4/4 اندازه گیری شد.