مطالعه تغییرات فصلی بر فعالیت آنتی اکسیدان های آنزیمی در برگ های برخی از ژنوتیپ های مرکبات در شمال ایران

در تحقیق حاضر اندازه گیری میزان آنتی اکسیدان ها و پروتئین ها در زمان های مختلف فصل رشد، شاخصی برای ارزیابی رفتارهای فیزیولوژیک برخی گونه های مرکبات شمال ایران در چهار فصل سال در قالب طرح کرت های خرده شده مورد بررسی قرارگرفت. برگ های نارنج، لیموشیرین و نارنگی ساتسوما (انشو) در ماه های مرداد، اردیبهشت، آبان و بهمن به-ترتیب در دامنه های دمایی 30-27، 18-15، 15-12 و 5-2 درجه سانتی گراد برداشت شدند. سپس آنزیم های کاتالاز، پراکسیداز و آسکوربات پراکسیداز، آنتی اکسیدان کل، پراکسیداسیون لیپید و نیز پروتئین کل آنها اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که در نمونه های فصل پائیز از هر سه گونه میزان فعالیت آنزیم های کاتالاز و پراکسیداز، ظرفیت آنتی اکسیدانی و پروتئین کل نسبت به سایر فصول همان گونه ها به طور معنی داری بالاتر بود. سپس این شاخص ها سیر کاهشی شدیدی را در فصل زمستان نشان دادند و در فصل بهار مجددا افزایش معنی داری نشان دادند. نارنگی دارای بالاترین میزان آنزیم کاتالاز در بهمن ماه و مرداد ماه بود. نارنج بالاترین میزان پروتئین کل را در آبان ماه و اردیبهشت ماه نشان داد. همچنین لیموشیرین بیشترین فعالیت پراکسیداز را طی سه فصل تابستان، پائیز و زمستان داشت. به نظر می رسد که دمای فصل بهار و پائیز برای اغلب گونه ها دمای مناسب رشد بوده و سطوح آنتی اکسیدانی و پروتئینی بالاتری نشان دادند. کاهش آنها در زمستان بسته به حساسیت این گونه ها در دماهای زیر 12 درجه سانتی گراد است. نارنگی انشو که به عنوان گونه مقاوم به دمای پائین شناخته می شود بالاترین میزان آنزیم کاتالاز، آسکوربات پراکسیداز و پروتئین کل را در فصل زمستان نشان داد. در پایان نتیجه می-شود که پاسخ آنتی اکسیدانی گونه های مختلف مرکبات در برابر دماهای متفاوت فصول مختلف متفاوت بوده است.