بررسی تاثیر مخارج آموزشی و بهداشتی بر رشد اقتصادی در ایران

در بسیاری از کشورها، سرمایه گذاری در نیروی انسانی و ارتقاء کیفیت آن، سهم بسزایی در تسریع رشد اقتصادی داشته است. در مطالعات مربوط به نقش سرمایه انسانی در رشد اقتصادی، تاکید اصلی بر روی دو بعد سرمایه آموزش و سلامت بوده ولی نقش مجزای سرمایه گذاری دولت و بخش خصوصی در این دو زمینه مورد بررسی جدی قرار نگرفته است. در این مطالعه، مخارج آموزشی دولتی و خصوصی به عنوان شاخص های آموزش و مخارج بهداشتی دولتی و خصوصی به عنوان شاخص های بهداشت در نظر گرفته شده است. با توجه به اهمیت مخارج آموزشی و بهداشتی دولتی و خصوصی در ارتقاء سطح آموزش و بهداشت و رشد اقتصادی، هدف این مطالعه بررسی تاثیر مخارج آموزشی و بهداشتی دولتی و خصوصی بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 86-1344 است. در این مطالعه، از روش الگوی خود توضیح با وقفه های گسترده (ardl) برای برآورد مدل استفاده شد. نتایج کمی حاصل از برآورد مدل طی دوره مورد بررسی نشان می دهد که مخارج آموزشی خصوصی و مخارج بهداشتی دولتی تاثیر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی دارد. مخارج آموزشی دولتی بر رشد اقتصادی منفی و معنی دار است که این نتیجه با توجه به مشکلات سیستم آموزشی از جمله کیفیت پایین آموزش و ناهماهنگی نظام آموزشی با نیاز های جامعه و بازار کار در نتیجه هدر رفتن منابع سرمایه گذاری شده، دور از انتظار نیست. مخارج بهداشتی خصوصی تاثیر معناداری بر رشد ندارد. این نتیجه نیز دور از انتظار نیست، زیرا مخارج خصوصی جهت ترمیم سلامتی یا جبران استهلاک سرمایه سلامت بعد از ناخوشی (مراقبت های پزشکی) است.