بررسی مخاطرات لرزه ای شهر اردبیل

ایران یکی از کشورهای لرزه خیز جهان میباشد که در کمربند لرزه ای آلپ-هیمالیا قرار دارد. شهر اردبیل(مرکز استان اردبیل)یکی از مناطق لرزه خیز میباشد که آسیب هایی از زلزله های شدید در آن مشاهده شده است(از قبیل سرعین1863، شرق اردبیل1879، گیوی1896) و همچنین زلزله سرعین1997 با بزرگیmw=6.1 با 965 کشته و 2000 تلفات. لذا لازمست تا درجه خطرپذیری نقاط مختلف شهر و ریزپهنه بندی به منظور به روز کردن آیین نامه هاصورت گیرد. با توجه به اینکه ریزپهنه بندی تابه حال انجام نشده، در گام اول در این مطالعه یکسری مطالعات زمین شناسی و همچنین شناسایی گسل هابا استفاده از منابع اطلاعاتی محلی و جهانی از قبیل نقشه های بربریان و نقشه های ارگان های مرتبط با زمین شناسی در محدوده 150 کیلومتری شهر انجام شده است.مکانیزم ، ابعاد گسلها نیز تعیین شده است. در گام دوم تحلیل خطر احتمالاتی و تعیینی برای دوره بازگشت 475 سال برای رخداد زلزله های تاریخی و دستگاهی تا سال 2011 انجام شده است. در این بخش محاسبات با استفاده از روش های تحلیل ریسک kijko 2001 , green and hall و روش درخت منطقی برای وزن دادن به روابط کاهندگی انجام شده است. به منظور جمع آوری اطلاعات ژئوتکنیکی ، شهر به نواحی با وسعت حداکثر 1کیلومترمربعی براساس آیین نامه tc4 تقسیم بندی شده است. برای هر ناحیه ، اطلاعات ژئوتکنیکی برای هر گمانه 30 متری از قبیل عدد نفوذ استاندارد،دانسیته،سطح آب و نوع خاک برای هرلایه نیز جمع آوری شده است. سرعت موج برشی بر اساس روابط تجربی n-vs بدست می آید. نقشه های پهنه بندی پریود غالب خاک و نوع زمین برساس طبقه بندی سرعت موج برشی به منظور انتخاب نوع طیف طرح در آیین نامه ها برای هر ناحیه تهیه شده است. تحلیل غیرخطی پروفیل های خاک با نرم افزار nera به منظور محاسبه شتاب پاسخ سطح زمین انجام شده است. این نقشه پهنه بندی شتاب ، درجه خطرپذیری نواحی شهر را به منظور تدوین آیین نامه های شهرسازی و اجتناب از گسترش شهر به سمت نواحی پرخطر، مشخص میکند. نهایتا به منظور معین نمودن طیف طرح ، سه روش بکار گرفته شد: 1-تحلیل پاسخ پروفیل خاک برای هر ناحیه 2-تحلیل آماری طیف پاسخ یکسری اززلزله های رخداده در دنیا مطابق با نوع خاک هر ناحیه 3-طیف پاسخ براساس روابط کاهندگی طیف بدست آمده از سه روش فوق میانگین گیری و هموار می شود و در مقایسه با طیف طرح آیین نامه2800 مقادیر بالاتری را در قسمت شتاب ثابت نتیجه می دهد.