بیواستراتیگرافی و لیتواستراتیگرافی سازند قم در ناحیه جنوب کاشان (یال جنوبی تاقدیس نواب)

برش تاقدیس نواب در یال جنوبی با 447 متر ضخامت در جنوب خاوری کاشان واقع شده و در مسیر جاده کاشان- نطنز قرار دارد. واحد سنگ چینه ای مطالعه شده معادل با برش الگوی سازند قم در ایران مرکزی به سن الیگوسن-میوسن است. این توالی با یک ناپیوستگی فرسایشی (disconformity) بر روی سازند قرمز زیرین قرار گرفته و با یک ناپیوستگی غیر موازی در زیر کنگلومرای هم ارز سازند بختیاری قرار دارد. مرز بین برش برداشت شده با ولکانیک های ائوسن به دلیل دریایی بودن ولکانیک ها پیوسته است. مرز بین شاتین و آکی تانین در برش نواب در نمونه n-4 بوده که با حذف فرامینی فرهای الیگوسن و حضور فرامینی فرهای میوسن تعیین شده است. شروع اشکوب بوردیگالین در مقطع تاقدیس نواب از نمونه n-28 بوده که با حضور borealis melo fichtel & moll مشخص شده است. تعداد کل فسیل های یافته شده در این مقطع 69 گونه، 72 جنس و 46 خانواده می باشد. (فرامینی فرهای بنتیک و پلاژیک، کورال، بریوزوا). مطالعه حضور فرامینی فرهای بنتیک در برش تاقدیس نواب نشان می دهد که رسوبات آکی تانین با 20 جنس و 12 گونه فراوان بوده و در رسوبات بوردیگالن با 52 جنس و 57 گونه فراوان هستند. تعداد فرامینی فرهای بنتیک ثبت شده در مقطع 65 گونه در 70 جنس و 42 خانواده بوده است و 4 گونه در 2 جنس و 2 خانواده تعداد فرامینی فرهای پلاژیک، دو جنس و یک گونه ورم (kuphus arenarius douglas, ditrupa sp.) و 3 جنس (lithothamnium sp., lithophillum sp., mesolihothamnium sp.) و 2 خانواده از کورال ها ثبت شده است. همچنین تعدادی از جنس های استراکدها و اکینودرم ها و گاستروپودهای شاخص میوسن الیگوسن و میوسن نیز شناسایی شده اند. بررسی اجمالی استراکدها نشانگر کم عمق بودن محیط دریایی قم در این برش است. تنوع و فراوانی اندک فرم های پلاژیک گواهی بر عمق کم حوضه بوده که اکینوییدهای شناسایی شده در این برش نیز آن را تایید می کند. بر اساس مطالعات geel, 2000 حضور فرامینی فرهای بدون منفذ (borelisids, miliolids, peneroplids)، محیط داخل شلف و شلف لاگون و داخل زون نوری را برای رسوبات میوسن پیشنهاد می کند. برش تاقدیس نواب به دلیل داشتن توالی کاملی از رسوبات سازند قم شامل ممبرهای f ,e ,d ,c4 ,c3 ,c2 ,c1 ,b ,a و بررسی فرامینی فرهای بنتیک به فرم آزاد، جهت مطالعات بیواستراتیگرافی و لیتواستراتیگرافی انتخاب شده است. از 100 نمونه سنگ آهک و مارن برداشت شده از این برش، 61 نمونه مقطع نازک و 39 سله حاوی فرامینیفرهای به فرم آزاد تهیه شده است. از جمله مهمترین فرامینی فرهای به دست آمده از این مقطع که در تعیین سن کارساز بوده است می توان به انواع ammonia beccari linne i, borealis melo curdica reichel, eulepidina dilatata michelotti, goloborotalia kugleri blow, archaias kirkukensis hnson, operculina comlanata defrance, meandropsina anahensis henson, miogipsina sp., miogypsinoides complanatus schlumberger , miliolids sp. اشاره داشت. سن واحد سنگی مورد مطالعه بر اساس حضور فرامینی فرهای بنتیک و پلاژیک الیگوسن- میوسن زیرین است. مجموعه فرامینی فرهای موجود در مقطع تاقدیس نواب قابل قیاس با زون تجمعی borealis melo group- meandropsina iranica به سن آکی تانین و زون تجمعی miogypsinoides- archaias- valvulinid به سن بوردیگالین از زون بندی adams& bourgeois 1967 و همچنین اینتروال زون globorotalia kugleri با سن الیگوسن بالایی (p22-n3 - n4) از زونبندیbolli 1957 ، است. از اهداف این مطالعه بررسی توالی کاملی از سازند قم و ارائه جدول توزیع زمانی فسیل های یافته شده در مقطع تاقدیس نواب و توصیف بیواستراتیگرافی و لیتواستراتیگرافی آن و اشاره ای کوتاه به پالئوژئوگرافی الیگوسن-میوسن و میکروفاسیس های آن است.