پترولوژی متاپلیت ها و گرانیتوائیدهای غرب سامن( ملایر)

منطقه مورد مطالعه در غرب شهرستان سامن واقع شده و بخشی از نوار سنندج- سیرجان می باشد و شامل مجموعه ای از سنگ های آذرین و دگرگونی می باشد. سنگ های آذرین منطقه شامل گرانیت، گرانودیوریت، تونالیت و کوارتزدیوریت می باشند و با روابط مختلف نسبت به هم قرار گرفته اند که حاکی از جایگیری توده ها در زمان های مختلف نسبت به هم می باشد. این سنگ ها دارای رگه های متعدد کوارتزی می باشند که اغلب حاصل از سیالات پس مانده دگرگونی هستند. این سنگ ها کالکوآلکالن و اغلب از نوع پتاسیم بالا و پرآلومین بوده و فقط کوارتزدیوریت ها دارای خاصیت آلکالن می باشند و با توجه به شباهت زیاد با پوسته بالایی، به نظر می رسد که پوسته فوقانی دارای سهم زیادی در تشکیل این گرانیتوئیدها باشد. این توده های نفوذی از نوع کوهزایی بوده و جزء گرانیت های قوس آتشفشانی می باشند. با توجه به s-type بودن، این گرانیت ها حاصل از ذوب سنگ های رسوبی یا معادل دگرگونی آن ها می باشند. این توده های آذرین در سنگ های دگرگونی منطقه نفوذ کرده و منجر به تشکیل هاله دگرگونی در اطراف توده و تبلور کانی های استرولیت، فیبرولیت و مسکویت و گارنت های نسل دوم شده و تا رخساره آمفیبولیت پیش می رود. گسترش دگرگونی و همچنین زون بندی کانیایی در دو سوی توده نامتقارن می باشد که تحت کنترل گسل ها و فاز برشی می باشد. این فاز برشی منطقه را متاثر کرده و منجر به تشکیل ساختارهای خاص برشی در برخی از سنگ ها شده است که با توجه به شواهد صحرایی و میکروسکوپی این فاز در مراحل آخر سرد شدن ماگما فعال بوده است. علاوه بر این، منطقه تحت تاثیر حداقل سه مرحله دگرشکلی واقع شده است که منجر به تشکیل سه نسل برگوارگی (s1, s2, s3)در سنگ های منطقه شده است. فاز اصلی دگرشکلی d2 بوده و منجر به تشکیل s2 شده است. نتایج آنالیز شیمی سنگ کل و سایر شواهد حاکی از سنگ مادر پلیتی و نیمه پلیتی در سنگ های دگرگونی منطقه می باشد. و آنالیزهای شیمی کانی های دگرگونی نیز موید این است که مسکویت های تشکیل شده در حاشیه آندالوزیت نسبت به مسکویت های موجود در زمینه دارای درجه بالاتری از نظر دگرگونی هستند که حاصل از دگرگونی پیشرونده آندالوزیت به مسکویت، استرولیت و فیبرولیت است. بیوتیت های منطقه از نوع آهن دار بوده و گارنت های موجود نیز از نوع آلماندن بوده و متعلق به گروه پیرالسپیت می باشند. به علاوه الگوی منطقه بندی در گارنت ها حاکی از حداقل دو مرحله دگرگونی پیشرونده است. از نتایج آنالیز استرولیت ها فقط می توان ترکیب شیمیایی این کانی را استنباط کرد. گرافیت و اکسید آهن– تیتان( ایلمنیت) کانی های اپکی هستند که در تعادل با این مجموعه کانی شناسی هستند. با استفاده از ترمومتر گارنت و بیوتیت و تعادل های چندگانه و در 0.85=xh2o، دما و فشار پیک دگرگونی معادل 560-550 درجه سانتی گراد و فشار1/3-3 کیلوبار تخمین زده شد. مسیر تحولات دما و فشار با گذشت زمان از نوع ساعتگرد بوده و سنگ های منطقه جزء سرزمین های p/t پائین یا سری آندالوزیت- سیلیمانیت می باشد.