اندازه گیری تأثیر فن آوری بر نظام مدیریت منابع انسانی در سازمان های صنعتی و خدماتی ایران و ارائه الگوی مناسب

هدف و انگیزه اصلی از انجام این پژوهش، اندازه گیری تأثیر فن آوری سازمان بر نظام مدیریت منابع انسانی و طراحی الگوی مربوط به آن در سازمان های خدماتی و صنعتی منتخب ایران است.با توجه به تفاوت در دیدگاه نسبت به متغیر مستقل پژوهش(فن آوری)، دیدگاه مورد نظر در این پژوهش، نگاه سازمانی به فن آوری با تمرکز بر فن آوری محوری می باشد. جهت رسیدن به هدف پژوهش، در ابتدا با مروری بر ادبیات پژوهش مشخص گردید که پنج نوع گونه شناسی از فن آوری سازمان انجام شده است.با بررسی ماهیت، نقاط قوت و ضعف هر یک از گونه شناسی ها، بر اساس قابلیت اجرا در سازمان های خدماتی و صنعتی، وجود حداکثر نقاط قوت و حداقل نقاط ضعف و تأیید توسط تحقیقات متعدد، گونه شناسی پرو به عنوان مبنای شناخت، سنجش و اندازه گیری فن آوری سازمان انتخاب گردید.در مورد متغیر وابسته پژوهش(نظام مدیریت منابع انسانی) نیز با بررسی های انجام شده در ادبیات مربوط به نظام مدیریت منابع انسانی، مشخص گردید که یازده نظام توسط صاحب نظران شناسایی و ارائه شده است.بر اساس حداکثر موارد مشترک بین یازده نظام ارائه شده، یک نظام ترکیبی با زیر نظام های کارمندیابی، انتخاب، آموزش، پرداخت، پاداش، ارزشیابی عملکرد و روابط کار منابع انسانی جهت شناخت و سنجش نظام مدیریت منابع انسانی در نظر گرفته شده است.با توجه به گونه شناسی پرو از فن آوری، نظام مدیریت منابع انسانی مورد نظر و همچنین نقش تعدیل کننده پذیرش فن آوری، پنج هدف فرعی برای هدف اصلی این پژوهش تدوین شد. این پژوهش از نظر هدف توسعه ای و از نظر روش علّی- مقایسه ای است.ابزار گردآوری داده ها، دو پرسشنامه محقق ساخته است.پرسشنامه اول که مربوط به سنجش نظام مدیریت منابع انسانی و پذیرش فن آوری است، توسط مدیران و سرپرستان منابع انسانی و پرسشنامه دوم که مربوط به سنجش و تعیین نوع فن آوری سازمان می باشد توسط متخصصان فن آوری، تکمیل شده است.حجم نمونه مورد بررسی 18 سازمان است که از این تعداد، بر اساس نمونه گیری خوشه ای،9 سازمان فولادی، 4 سازمان خودرویی، 4 بانک و 1 سازمان مخابراتی بررسی شده اند.تعداد پرسشنامه های توزیع شده در سازمان های منتخب، 1302 پرسشنامه است که از این تعداد 1048 پرسشنامه(حدود 80%)برگشت شده و داده های آن تحلیل گردید.جهت تحلیل داده ها، بیشتر از الگو سازی معادلات ساختاری، رگرسیون متقاطع، رگرسیون چند متغیره و نرم افزارهای spss 18، amos 18 و eviews 7 استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی پنج فرضیه پژوهش نشان داد که فن آوری های هنری و صنعتگرانه، تکراری، مهندسی و غیرتکرای به صورت مثبت و معنادار بر نظام مدیریت منابع انسانی و هفت زیرنظام مربوط به آن تأثیرگذار می باشد، اما میزان تأثیرگذاری هر یک از انواع فن آوری متفاوت است. همچنین پذیرش فن آوری فقط در سازمان های دارای فن آوری مهندسی و غیرتکراری، دارای نقش تعدیل کننده می باشد و در سازمان های دارای فن آوری هنری و صنعتگرانه و تکراری نقش تعدیل کنندگی ندارد. بر اساس یافته های پژوهش، برای تأثیرگذاری هر یک از انواع فن آوری، یک الگوی مجزا پیشنهاد شده و با ترکیب آنها، الگوی تأثیر فن آوری بر نظام مدیریت منابع انسانی طراحی و پیشنهادهای کاربردی به سازمان های مورد بررسی و برای پژوهش های آینده ارائه شده است.