« معجزأحمد » و قضایاه النّقدیّه بین المتنبّی و المعرّی مع ترجمه القسم الثانی من الجزء الثانی

عنوان پایان نامه "معجزاحمد و مسائل نقدی آن همراه با ترجمه قسمت دوم از جلد دوم" می باشد.محور اصلی پایان نامه بررسی مسائل نقدی شرح ابوالعلاء معرّی بر اشعار متنبّی و ترجمه نیمه دوم از جلد دوم کتاب معجز احمد است که به تحقیق عبدالمجید دیاب و توسط نشر دار المعارف به چاپ رسیده است .پایان نامه در چهار فصل نگاشته شده که مقدمه ای در ابتدا و خاتمه ای در انتها ، این پایان نامه را در بر می گیرد .مجموعه ای از فهرستها که در بردارنده آیات قرآنی و احادیث بکار رفته و اشعار دیگر شعرا و خطاهای چاپی و یا غیر چاپی است ، به عنوان ملحق در پایان آورده شده است. فصل اول : شامل بررسی زندگی متنبّی از ابتدای حیات تا زمان حضورش در بارگاه سیف الدوله می شود.در این قسمت سعی شده تا زندگی شاعر از زمان حضورش در دربار بدر بن عمار و بعد از آن تا حضورش نزد سیف الدوله به صورت پررنگتر بررسی شود . فصل دوم به شعر متنبّی و ویژگی های شعر او در این دوره پرداخته شده است . در فصل سوم ابتدا خلاصه ای از تاریخچه نقد تا قرن چهارم هجری آمده و سپس چهار تن از ناقدان نامی شعر متنبّی که شعر او را از زوایای مختلف به نقد کشیده اند ، انتخاب نموده و بعد از شرحی کوتاه از زندگی آنها و شیوه آنها در نقد اشعار متنبّی ، تعدادی از شواهد نقدی موجود در اشعار ترجمه شده را انتخاب نمودیم و بعد از بیان نظر هر یک از ناقدان در مورد بیت مورد نظر ، عقیده ابوالعلاء در آن مورد ذکر شد . در فصل آخر و قبل از ترجمه متن ، ابتدا مطالبی در مورد شارح و اثر او بیان شده و بعد از تشریح شیوه ترجمه و با هدف ارائه ترجمه ای روان و دور از ابهام ، متن ترجمه گردید. در ادامه نتایج گرفته شده از تحقیق آمده است که برخی از آنها عبارتند از : دورانی که شاعر در آن زیسته هرچند بدون ثبات بوده اما از منظر تفکر و اندیشه دوره ای شکوفا را شاهد بوده است . شاعر در کودکی مادر خود را از دست داده است و زیر نظر مادربزرگ خود رشد یافته است .شاعر در محضر بدر بن عمار زندگی آسوده داشته است .قصیده او ساختاری کلاسیک داشته و اغلب با مقدمه ای غزلی آغاز می شود و این که معرّی در خلال شرح خود به مسائل مختلف معنایی ، صرفی و نحوی ، و سرقتهای ادبی نظر داشته و دیدگاه خود را در خلال شرح ابیات بیان نموده است.