بررسی قدرت رقابت علف هرز یولاف وحشی با ارقام بهاره رایج ایرانی و افغانی در ازمایش های افزایشی

گندم با نام علمی triticum aestivum l. و با سطح زیرکشت 5/6 ملیون هکتار درایران و3/2 ملیون هکتار درافغانستان از مهم ترین محصول کشاورزی هر دو کشور می باشد. علف های هرز از جمله عوامل اصلی کاهش عملکرد گندم بوده که با وجود شیوه های مختلف کنترل، هنوز هم مشکل جدی برای مزارع و زارعین به شمار می رود . به منظور تعیین قدرت رقابت یولاف وحشی با ارقام مختلف گندم های رایج ایرانی و افغانی تحقیقی در سال زراعی 89-1388 در دانشگاه شاهد، در فضای باز در درون جعبه هایی به ابعاد (45 × 30) سانتی متر و ارتفاع 25 سانتی متر با استفاده از طرح آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام گرفت. فاکتور اول شامل 5 رقم گندم بهاره (مهدوی و پیشتاز از کشور ایران و انقلاب 91 ، پاروا 2 و اچ دی 2285 از کشور افغانستان)، فاکتور دوم شامل تراکم های مختلف یولاف (نسبت کشت 1:1 یولاف و گندم، نسبت کشت 1:2 یولاف و گندم، نسبت کشت 1:3 یولاف و گندم، نسبت کشت 1:4 یولاف و گندم، نسبت کشت 1:5 یولاف و گندم، نسبت کشت 1:6 یولاف و گندم و کشت خالص گندم) بود. نتایج نشان داد با افزایش تراکم بوته های یولاف وحشی در هر پنج رقم تعداد پنجه، طول سنبله، وزن هزار دانه، تعداد دانه در سنبله و عملکرد دانه گندم به طور معنی داری کاهش یافت. همچنین روند تغییرات وزن هزار دانه گندم با تعداد دانه در سنبله به گونه ای بود که انتظار می رفت، به طوری که با افزایش تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه در ارقام مختلف کاهش یافت. به نظر می رسد که کاهش وزن هزار دانه با افزایش تعداد دانه در سنبله به این دلیل باشد که با افزایش تعداد مخازن تجمع مواد فتوسنتزی در گیاه میزان مواد ذخیره شده در هر مخزن کاهش یافته که سبب افت وزن هزار دانه در ارقام مختلف گردیده است. در این آزمایش علاوه بر صفات مورد بررسی در گندم، سه صفت ارتفاع ، وزن هزار دانه و وزن خشک یولاف مورد بررسی قرار گرفته که بیشترین مقاومت در برابر یولاف وحشی مربوط به گندم رقم اچ دی 2285 و کمترین مقاومت مربوط به رقم پیشتاز بود. کلمات کلیدی : گندم، یولاف وحشی، رقابت، عملکرد.