تمایز سلول های پرتوان القایی انسانی به سلول های اندوتلیال و پیوند سلول های اندوتلیال تمایز یافته به مدل حیوانی اسکلرودرمی

خلاصه بیماری اسکلرودرمی یک بیماری با واسطه سیستم ایمنی است که در آن تخریب ایجاد شده در دیواره عروق باعث مهاجرت سلول های ایمنی به موضع شده و متعاقب آن با ورود سلول های فیبروبلاستی و وجود عوامل فیبروزه، پوست در ناحیه درگیر فیبروزه شده و گرفتاری عروق در دراز مدت می تواند منجر به قطع عضو گردد و در صورت درگیری ریه حتی موجب مرگ بیمار شود. استفاده از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و یا روش های ایمنی درمانی مانند پیوند مغز استخوان هرچند می توانند تا اندازه زیادی جلوی پیشرفت بیماری را بگیرند اما برای ترمیم کامل در این بیماران نیاز است که سیستم عروقی به خصوص در سطح مویرگی نیز ترمیم گردد. استفاده از سلول هایی مانند سلول های مزانشیمی و یا سلول های پیش ساز عروقی خود بیمار چندان کارآمد به نظر نمی رسند و لازم است سلول های اندوتلیال با سلول هایی از منشا غیرخودی و یا سلول های مشتق از سلول های بنیادی جایگزین شود. با توجه به این که تمایز این سلول ها از سلول های پرتوان القایی می تواند ضمن مرتفع نمودن مشکلات اخلاقی، مشکل دفع پیوند را نیز نداشته باشد، لذا در این مطالعه ابتدا کارایی تمایز سلول های پرتوان القایی انسانی مورد ارزیابی قرار گرفت و سپس اثر این سلول ها در بهبود علایم بیماری در مدل حیوانی مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت اثر این پیوند با مطالعه لانه گزینی سلول ها در پوست ارزیابی شد. نتایج تمایز سلول های پرتوان القایی نشان می هد که این سلول ها همانند سلول های بنیادی جنینی قادرند در یک پروتکل دو مرحله ای تمایز، به صورت موثری به سلول های اندوتلیالی تمایز یابند. آزمایشات انجام شده برای بررسی عملکرد سلول ها نشان می دهد که سلول های تمایز یافته در آزمایشگاه قادرند کلنی ایجاد کرده و جذب مناسبی را در تست dii-ac-ldl داشته باشند. برای ارزیابی اثر پیوند این سلول ها در مدل حیوانی از مدل ایجاد شده توسط داروی بلئومایسین استفاده شد. آزمون های انجام شده نشان می دهد این مدل به طور موثری باعث تخریب عروق و فیبروز در پوست محل تزریق می گردد. از آنجایی که برای تزریق سلول های اندوتلیال با منشا انسانی مجبور بودیم از داروی سرکوب کننده ایمنی استفاده نماییم، تفاوتی را از نظر علایم بیماری بین گروه دریافت کننده سلول به همراه داروی سرکوب کننده ایمنی و گروه دریافت کننده دارو به تنهایی مشاهده نکردیم. با این حال ارزیابی های مطالعه نشان می دهد که سلول های تزریق شده به طور موثری در موضع تزریق لانه گزینی کرده و به سلول های اندوتلیالی تمایز یافته اند و در پیگیری 1 ماه بعد از تزریق به خوبی قادر به تقسیم بودند. بنابراین به نظر می رسد این روش درمانی می تواند در تشکیل عروق در این بیماران موثر باشند هرچند که اثبات این موضوع نیاز به مدل هایی با منشا ژنتیکی داشته و باید توان سلول های پرتوان القایی به دست آمده از بیماران مبتلا به اسکلرودرمی نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.