بررسی رابطه بین رقابتی بودن بازار محصول و ساختار سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

یکی از مهمترین عواملی که در بالا بردن ارزش و تداوم فعالیت واحد های تجاری نقش بسزایی دارد، نحوه تامین مالی و یا به عبارتی دیگر، تصمیم گیری در مورد ساختار سرمایه آنها است. شیوه های مختلف تامین مالی، مزایا و معایب آنها، همراه با ویژگی های خاص شرکتی، باعث گردیده است که تئوری های مختلفی در حوزه ساختار سرمایه توسط محققان مالی ایجاد گردد، که هر کدام از این تئوری ها از دیدگاهی خاص به این مساله می پردازند. قدرت بازار و رقابتی بودن بازار محصول، از عواملی است که ممکن است بر نحوه تامین مالی واحد های تجاری نقش موثری داشته باشد. هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر رقابتی بودن بازار محصول بر ساختار سرمایه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این پژوهش با استفاده از روش های اقتصادسنجی داده های پانل، رابطه بین متغیرها ارزیابی و آزمون می شود. در این پژوهش از چهار معیار مختلف ( شاخص q توبین، موانع ورود، قابلیت جانشینی و نمره رقابت) به عنوان شاخص رقابتی بودن بازار محصول استفاده گردید که هر کدام در قالب فرضیاتی جداگانه مورد بررسی قرار گرفت. این بررسی در قالب دو مدل داده های تلفیقی و پویا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. قبل از پردازش داده ها، آزمون پایایی متغیرها، آزمون چاو و هاسمن برای تعیین مدل مناسب برای برآورد پارامترها و تاثیر متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته استفاده شد. با توجه به ماهیت مدل داده های تلفیقی پویا، از روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) برای برآورد پارامترها استفاده گردید. بر اساس نتایج تحقیق، در هر دو مدل داده های تلفیقی ایستا و پویا عواملی مانند شاخص q توبین و رقابتی بودن بازار محصول (نمره رقابت) با ساختار سرمایه رابطه منفی و معنی داری دارند. اما، بین موانع ورود و ساختار سرمایه رابطه معنی داری مشاهده نشد. بین قابلیت جانشینی و ساختار سرمایه در مدل داده های تلفیقی ایستا رابطه معنی داری مشاهده نگردید، اما در مدل داده های تلفیقی پویا نتایج حاکی از رابطه منفی و معنی دار است.