تاثیر شوک های نفتی بر نوسانات بخش مسکن ایران: یک مدل تعادل عمومی تصادفی پویا (sged)

بخش مسکن یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد ایران است که سهم عمده ای در تولید ناخالص داخلی و ایجاد اشتغال دارد. بعلاوه به دلیل ویژگی غیر تجاری و غیر جانشین بودن آن و وجود انتظارات سودآوری قابل ملاحظه، این بخش همواره با نوسانات بسیار شدیدی بویژه از ناحیه نوسانات درآمدهای نفتی، مواجه بوده است. با توجه به وجود ارتباطات گسترده پسین و پیشین بخش مسکن با سایر فعالیت های اقتصادی و این امر که تغییرات در این بخش می تواند موجب بروز تغییرات مهمی در کل اقتصاد شود، بررسی چگونگی نوسانات متغیرهای این بخش از شوک های نفتی، برای سیاست گذاران کلان اقتصادی و سرمایه گذاران بخش خصوصی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا در این رساله با هدف بررسی نحوه تاثیرپذیری متغیرهای بخش مسکن از نوسانات درآمدهای نفتی در اقتصاد ایران، به تحلیل رفتار داده های فصلی ایران (دوره 86:4-1370:1) در یک الگوی تعادل عمومی تصادفی پویا، شامل خانوارها، بنگا ه های تولید واحدهای مسکونی جدید، تولید سایر بنگاه های اقتصادی و نفت، پرداخته ایم. در راستای سادگی الگوی طراحی شده، فروض ویژه ای متناسب با شرایط اقتصاد ایران در نظر گرفته شد. از جمله این فروض می توان به کوچک و بسته بودن اقتصاد ایران از منظر نقل و انتقالات سرمایه، خروج نفت و ورود کالا و عدم وجود چسبندگی قیمت ها در بازار مسکن اشاره داشت. حل و شبیه سازی مدل تجربی این مطالعه با استفاده از برنامه dynare در نرم افزارmathlab انجام شده است. نتایج شبیه سازی شده آثار شوک های نفتی بر متغیرهای مدل، موید ایجاد نوسان در رفتار کلیه متغیرهای مدل بواسطه بروز یک شوک نفتی، می باشد. این نتایج بر بروز پدیده موسوم به بیماری هلندی در اقتصاد کشور دلالت دارد. نکته قابل توجه آن است که شوک های ایجاد شده در متغیرهای بخش مسکن، علیرغم اینکه در کوتا ه مدت حاوی آثار قابل ملاحظه و شدید می باشند، اما ماندگار نبوده و در فواصل زمانی قریب به 8 فصل مستهلک شده و از بین می روند. صحت نتایج مدل بوسیله تطابق گشتاورهای متغیرهای شبیه سازی شده بخش مسکن و دنیای واقعی تائید شد. این موضوع قابلیت مدل تعادل عمومی تصادفی پویا را در توضیح رفتار متغیرهای بخش مسکن تصریح می کند. با توجه به آنکه نوسانات ایجاد شده در رفتار متغیرهای اقتصادی به علت افزایش واردات کالاهای تجاری، افزایش قیمت نسبی مسکن در قیاس با قیمت سایر کالاها ناشی از افزایش درآمدهای نفتی و بروز یک شوک واقعی، اتفاق افتاده است، لذا به منظور جلوگیری از پیامدهای نامطلوب فوق الذکر، مدیریت واردات کالاهای تجاری پس از بروز شوک نفتی مثبت، در سیاست گذاری اقتصادی توصیه می گردد.