نقش تحریر در موسیقی دستگاهی ایران
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده موسیقی
- نویسنده علی کاظمی
- استاد راهنما محمدعلی کیانی نژاد
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1390
چکیده
چکیده تحریر در دسته ی تزئینات موسیقایی جای می گیرد. گذشته از این که اندیشه ی تزئین کاری در پدیده های هنری یک امر جهان شمول است، فرهنگِ ویژه ی ایرانیان برای هر یک از هنرها، گونه های تزئیینی خاصی را پدید آورده است. از این دیدگاه، موسیقی دستگاهی ایران نیز، جایگاه تزئیناتی ویژه ای دارد. هدفِ اصلیِ این رساله شناسایی نقش تحریرها در صورت بندی سامانه ی دستگاه ها و نیز شناسایی برخی از قانونمندی های حاکم بر ترنم های آوایی ست که بر پایه ی 10 آوانگاری از اجراهای اساتید موسیقیِ آوازی ایران و بررسی گونه های تحریری موجود در آن ها با رهیافتی تطبیقی ـ تحلیلی انجام خواهد شد. شناخت نقش و جایگاه تحریرها، به عنوان مهم ترین عنصر تزئینی موسیقی دستگاهی که بیش از نیمی از زمان اجراها را به خود اختصاص می دهند، برای درک سامان دهی پیکره ی دستگاه ها حائز اهمیت شایانی است. نیز در این راستا یافتن قانونمندی های ترنم های آوایی، به عنوان مهم ترین ابزار اجرای تحریرها، می تواند به درک بهتر ساز ـ و ـ کار تحریرها کمک فراوانی نماید. نتیجتا، بر پایه ی بررسی های به عمل آمده در متن رساله، خواهیم دید که تحریرها از نقش هایی چون: آغازگری مدها؛ پرده گردانی؛ فرود؛ موکد و پررنگ کردن یک نغمه ی خاص؛ فعال کردن یک سلول مُدال خاص؛ کمک به گذار از نغمه ای به نغمه ی دیگر و نیز از سلولی مُدال به سلول مُدالی دیگر؛ و مواردی دیگر برخوردار هستند. نیز، در فصلی جداگانه نشان خواهیم داد، بر خلاف تصور غالب که قائل به قاعده ای برای شیوه ی به کارگیری ترنم های آوایی در موسیقی آوازی نیستند، این ترنم ها از قانونمندی هایی که ریشه در مواردی چون: بافت ملودیک و کیفیات احساسی تحریرها؛ خصلت های مُدال، مفصل بندی (آرتیکولاسیون) و هماهنگی های زیبایی شناسانه ی جملات موسیقایی؛ و در نهایت گویش زبان فارسی دارد، بهره مند هستند.
منابع مشابه
آرایه به مثابه عنصری ساختاری در موسیقی دستگاهی ایران
این مقاله در پی آن است تا بر پایة مطالعات عملی و بررسی نمونه‌های اجرایی متعدد نشان دهد که در موسیقی دستگاهی ایران آرایه‌ها، علی‌رغم معنای مستتر در نام‌شان، صرفاً برای آراستن نیستند. در این راستا، ابتدا توضیحاتی کوتاه دربارة مفهوم و جایگاه آرایه در موسیقی دستگاهی خواهد آمد، سپس آرایه‌ها، با دیدگاهی متفاوت، به دو دستة آرایه‌های نغمه‌محور و آرایه‌های مایه‌محور تقسیم‌بندی خواهد گردید. در ادامه پس از...
متن کاملنشانهشناسی موسیقی دستگاهی ایران (تحلیل مفاهیم نشانداری و دلالت موسیقایی)
این مقاله با روش تحقیق کیفی نوشته شده و هدف اصلی، تبیین مفاهیم نشانداری سلسله مراتبی و فرایند دلالتگری در موسیقی دستگاهی ایران است. نتایج به دست آمده از تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد که نشانداری در موسیقی ایرانی به چند شکل اصلی روی می‌دهد: 1. روابط بین گوشه‌های مشترک دستگاه‌ها 2. روابط بین نت‌ها. همچنین دلالتگری نیز عمدتاً در قالب گسترۀ فرهنگی کلان و نیز به شکل تداعی معانی ایجاد می‌شود که البته از...
متن کاملآرایه به مثابه عنصری ساختاری در موسیقی دستگاهی ایران
این مقاله در پی آن است تا بر پایة مطالعات عملی و بررسی نمونه های اجرایی متعدد نشان دهد که در موسیقی دستگاهی ایران آرایه ها، علی رغم معنای مستتر در نام شان، صرفاً برای آراستن نیستند. در این راستا، ابتدا توضیحاتی کوتاه دربارة مفهوم و جایگاه آرایه در موسیقی دستگاهی خواهد آمد، سپس آرایه ها، با دیدگاهی متفاوت، به دو دستة آرایه های نغمه محور و آرایه های مایه محور تقسیم بندی خواهد گردید. در ادامه پس از...
متن کاملارتباط ساختاری موسیقی کردستان و موسیقی دستگاهی ایران (مطالعه موردی آواز بیات‌کرد و خرده‌بندِ بهاره)
یکی از موضوعات موسیقی‌شناسی ایرانی، نسبت میان موسیقی قومی و موسیقی دستگاهی است. اعتقاد بر این است که میان این دو موسیقی، ارتباط وجود دارد. یکی از نمودهای این ارتباط، نسبت میان آواز بیات‌کرد موسیقی دستگاهی ایران و موسیقی قوم کرد است. موسیقی‌شناسان حوزۀ موسیقی دستگاهی بر ارتباط این دو تأکید دارند، در حالی که درون فرهنگ موسیقی کردی زمزمه‌های نفی چنین ارتباطی وجود دارد. با این وجود، هیچکدام از این...
متن کاملمفهوم «سیر نغمگی» در موسیقی دستگاهی ایران (مطالعۀ موردی: درآمد آواز بیات اصفهان)
«سیر نغمگیِ» یک مُد همانند نقشهای است که مختصاتِ کلیِ گردش ملودی را در آن مُد ترسیم میکند. مسیرِ این گردش، در زمینة بستر نغمگی هر مُد، با نغماتی که نقشِ اساسی در تعیین هویت آن مُد دارند نشانهگذاری می‌شود. این نغمات در موسیقی دستگاهی ایران عبارت‌اند از: نغمههای شاهد؛ ایست؛ خاتمه؛ و متغیر. سیر نغمگی جهت حرکت ملودی در بین این نغمات نیز جزئیاتی از چگونگی این حرکت را در اختیار میگذارد. سیرِ یک مُد در مو...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر - دانشکده موسیقی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023