تحلیل کمی مورفولوژی بستر رودخانه اهرچای قبل و بعد از احداث سد ستارخان

پایان نامه
چکیده

رودخانه ها از منابع عمده ی تامین آب شیرین در جهان بشمار می روند . کاهش منابع آب و کمبود آب شیرین در جهان لزوم مطالعه و بررسی تغییرات ایجاد شده در ویژگی های آن را آشکار می سازد . حوضه ی آبریز اهرچای در شمال غرب ایران و در محدوده ی جغرافیایی ´ 20 ? 46 تا ´ 40 ? 47 طول شرقی و´ 13 ? 38 تا ´ 45 ? 38 عرض شمالی قرار دارد . این حوضه در محل اتصال به رودخانه قره سو با مساحت تقریبی 3168 کیلومتر مربع و با دارا بودن بخش قابل توجهی از حوضه ی آبریز رود ارس ، از اهمیت ویژه ای برخوردار است . از لحاظ مورفولوژی دارای شکل بیضوی بوده وآبراهه ی اصلی آن ، رودخانه ی دائمی اهر چای می باشد که از ارتفاعات 2952 متری کوه کسبه سرچشمه گرفته و در امتداد غربی – شرقی از شهرستان های اهر و ورزقان گذشته و در خروجی حوضه ، در بخش شرقی به قره سو پیوسته و دره رود را تشکیل می دهند . از مهمترین شاخه های فرعی آن می توان به ورزقان چای ، رود کاسین ، علیرضا چای ، رود کردیق ، رود سیه کلان و ... اشاره کرد. مهمترین سازه آبی احداث شده در منطقه ، سد ستارخان است که در فاصله ی 120 کیلومتری شمال شرق تبریز و 15 کیلومتری غرب شهرستان اهر بر روی رودخانه اهر چای ساخته شده و در سال 1377 با اهداف کنترل و تنظیم جریانات سطحی رودخانه ی اهرچای ، تامین آب مورد نیاز 12450 هکتار از اراضی کشاورزی پایین دست ، آب شرب شهرستان اهر و نیز جلوگیری از خروج سالانه ی92 میلیون متر مکعب آب به بهره برداری رسیده است . سد مخزنی ستارخان از نوع خاکی با هسته ی ناتراوای رسی بوده و طول تاج ، عرض تاج و خاکریزی در کف به ترتیب 350 و 11 و 480 متر می باشد و از لحاظ سازندهای زیرین بر روی سنگ های آذرین و آذرآواری از قبیل آندزیت ، آگلومرا ، توف آندزیت ، توف لاپیلی ، توف های ماسه ای ، ماسه سنگ و لای سنگ قرار گرفته است . با توجه به اینکه احداث این سد تغییراتی را در پارامترهای موثر بر موفولوژی رودخانه از قبیل سرعت جریان ، فرسایش و نحوه ی رسوبگذاری ایجاد کرده است ، لذا شناسایی تغییرات اعمال شده بر مورفولوژی رودخانه بدلیل تغییر بستر سیلابی ، تغییر سطح آب ، تغییر رژیم رسوبگذاری و دبی جریان و ... ، جهت جلوگیری از هر گونه عواقب ناگوار در آینده امری ضروری تلقی می گردد. همچنین ساخت این سد منجر به زیر آب رفتن مناطق مسکونی روستایی ، باغات و خطوط ارتباطی در پشت سد و همچنین کنترل سیلاب و تغییر بستر رودخانه و ... شده و تغییرات عدیده ای در مسائل زیست محیطی و انسانی منطقه ایجاد کرده است . در این تحقیق سعی بر آنست تا مورفولوژی رودخانه اهر چای قبل از احداث سد ستارخان مورد مطالعه قرار گرفته و تغییرات ایجاد شده در بستر رودخانه بعد از احداث سد بصورت کمی مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرد. این تحقیق سعی در پاسخگویی به سوالات زیر را دارد: رودخانه ها نسبت به احداث سد چه رفتار مورفولوژیکی از خود نشان می دهند؟ آیا احداث سد می تواند دلیلی بر دگرگونی پایداری اشکال بستری نسبت به جریان باشد؟با احداث سد ، چه تغییری در میزان رسوبدهی در بالادست رودخانه ایجاد شده است ؟ در این تحقیق ابتدا از طریق عکس های هوایی 1:20000 سازمان نقشه برداری و نقشه های توپوگرافی 1:50000 سازمان جغرافیایی ارتش ، منطقه شناسایی و با جمع آوری 2 سری داده مربوط به قبل و بعد از احداث سد از طریق ایستگاه های هیدرومتری حوضه و نیز مشاهدات میدانی و با استفاده از نرم افزارهای hecras و نیز نرم افزارهای archydro و arcmap به پردازش داده ها پرداخته و از طریق نمودارها و جداول استخراج شده ، تغییرات ایجاد شده در مورفولوژی رودخانه بعد از احداث سد نسبت به شرایط طبیعی و قبل از احداث ، مقایسه و نتایج ارائه گردیده اند . همچنین از طریق بررسی عکس های هوایی 1:20000و 1:40000 مربوط به سالهای 1346 و 1374 و تصاویر ماهواره ی irs مربوط به سال 2008 ، مسیر رودخانه در 3 بازه ی انتخابی بررسی و تغییرات اعمال شده بر شکل و الگوی آبراهه در طول 41 سال مورد بررسی قرار گرفته است .

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تغییرات مورفولوژی رودخانه پلرود در پایین‌دست سد، قبل و بعد از احداث سد در مقیاس کوتاه‌مدت

با احداث سدهای مخزنی مقدار زیادی از رسوبات در پشت آن‌ها ته نشین می­شود. بنابراین آب رها شده از سد بصورت زلال بوده و ظرفیت انتقال رسوب بالایی دارد که باعث فرسایش رودخانه در پایین­دست سد می­شود. در این پژوهش با استفاده از مدل­های ریاضی، تغییرات مورفولوژی رودخانه پلرود در پایاب سد برای یک دوره کوتاه ­مدت پس از احداث سد، پیش­بینی شد. سپس نتایج آن با حالت عدم­ وجود سد مقایسه شد. نتایج نشان داد که در...

متن کامل

بررسی تغییر مورفولوژی بستر رودخانه پیش و پس از احداث سد با استفاده از HEC RAS و GIS (مطالعه‎ی موردی: منطقه‎ی پایین‎دست سدّ ستارخان اهر)

رودخانه‎ها از منابع عمده‎ی تأمین آب شیرین در جهان به‎شمار می‎روند. کاهش منابع آب و کمبود آب شیرین در جهان، لزوم مطالعه و بررسی تغییرات ایجادشده در ویژگی‎های آن را آشکار می‎کند. هدف از این بررسی، مطالعه‎ی تغییرات ایجاد شده در مورفولوژی بستر رودخانه و جابه‎جایی شکل گرفته در مسیر رودخانه و نیز، بررسی مقاطع عرضی رودخانه و عوامل مؤثّر در ایجاد تغییرات رخ داده‎ای همچون دبی و رسوب و... به‎دلیل احداث سد...

متن کامل

بررسی تغییر مورفولوژی بستر رودخانه پیش و پس از احداث سد با استفاده از hec ras و gis (مطالعه‎ی موردی: منطقه‎ی پایین‎دست سدّ ستارخان اهر)

رودخانه‎ها از منابع عمده‎ی تأمین آب شیرین در جهان به‎شمار می‎روند. کاهش منابع آب و کمبود آب شیرین در جهان، لزوم مطالعه و بررسی تغییرات ایجادشده در ویژگی‎های آن را آشکار می‎کند. هدف از این بررسی، مطالعه‎ی تغییرات ایجاد شده در مورفولوژی بستر رودخانه و جابه‎جایی شکل گرفته در مسیر رودخانه و نیز، بررسی مقاطع عرضی رودخانه و عوامل مؤثّر در ایجاد تغییرات رخ داده‎ای همچون دبی و رسوب و... به‎دلیل احداث سد...

متن کامل

تغییرات کمی و مقایسه آماری شاخص‌های هیدرولوژیک جریان رودخانه‌ای بعد از احداث سد یامچی اردبیل

هدف از این پژوهش تجزیه و تحلیل تغییرات کمی و مقایسه آماری شاخص­های هیدرولوژیکی جریان رودخانه­ای در اثر ساخت سد یامچی در ایستگاه­های آب­یابی بالادست و پایین دست در طی دوره 2004-2013 در استان اردبیل بود. برای این منظور، منحنی طول جریان (FDC) و 30 شاخص هیدرولوژیکی در ایستگاه­های بالادست و پایین­دست سد یامچی محاسبه شد. تجزیه و تحلیل آماری هر یک از شاخص­ها با استفاده از آزمون­های t زوجی و آنالیز FDC...

متن کامل

تحلیل تأثیرات برداشت شن و ماسه بر مورفولوژی رودخانه قرنقو (محدوده بعد از سد سهند تا روستای خراسانک)

چکیده به برداشت مستقیم مکانیکی منابع شن و از بستر رودخانه، معدن کاری رودخانه گفته می‏شود. برداشت منابع شن و ماسه از بستر رودخانه موجب بریدگی بستر رودخانه می‏شود و می‏تواند کیلومترها به پایین‏دست و بالادست رودخانه کشیده شود و این امر باعث تخریب یا تضعیف پلها و سایر سازه‏های رودخانه و مشکلات زیست محیطی می‏شود. هدف این تحقیق بررسی تأثیرات مخرببرداشت بیش از حد منابع شن و ماسه از بستر رودخانه قرنقو...

متن کامل

بررسی تاثیر احداث سد در جابجایی مسیر و تغییر الگوی رودخانه با استفاده از GIS و سنجش از دور( مطالعه ی موردی : رودخانه ی اهرچای )

مقدمه : رودخانه ها از منابع عمده ی تامین آب شیرین در جهان بشمار می روند . کاهش منابع آب و کمبود آب شیرین در جهان لزوم مطالعه و بررسی تغییرات ایجاد شده در ویژگی های آن را آشکار می سازد . حوضه ی آبریز اهرچای در شمال غرب ایران و در محدوده ی جغرافیایی ´ 20 ˙ 46 تا ´ 40 ˙ 47 طول شرقی و´ 13 ˙ 38 تا ´ 45 ˙ 38 عرض شمالی قرار دارد . این حوضه در محل اتصال به رودخانه قره سو با مساحت تقریبی 3168 کیلومتر مر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023