برنامه ریزی برای بازیابی هویت فضایی در شهر - مطالعه موردی شهر فومن

یک شهر از عوامل و پدیده های مختلفی شکل می گیرد که در حالت کلی به دو گروه طبقه بندی می شوند : الف) پدیده ها و عوامل کالبدی و مادی، ب) پدیده ها و عوامل اجتماعی و فرهنگی. در حوزه مسایل کالبدی و مادی روشن است که برخی از شهرهای ما مشکلاتشان چه چیزهایی است، چون جنبه های کالبدی نسبت به جنبه های اجتماعی و فرهنگی ملموس تر هستند. در حوزه فرهنگی بسیاری از شهرهای ما معضلات متعددی مواجه هستند که برخی از آنها ملموس و برخی ممکن است کمتر به چشم بیاید، یکی از نخستین مسایل در این زمینه فقدان یک هویت مشخص است. هویت که در فارسی این همانی ترجمه شده مبین ویژگی هایی است که چیزی را از چیزی دیگر متمایز می کند یا آن چیز را با صفاتی تبیین می کند که باعث تشخص و تمایز آن چیز از چیز دیگر می شود . در این میان فضاهای شهری بخصوص فضاهای عمومی به دلیل نقش موثر در تشکیل تصویر ذهنی شهروندان از جایگاه ویژه ای در هویت بخشی به شهر برخوردارند . این رساله با طرح سوالاتی مانند هویت چیست؟ شهر با هویت چه ویژگی هایی دارد؟ عناصر هویت بخشی به شهر و همچنین عوامل ایجاد بحران هویت در شهر فومن چیست؟ محدودیت ها و فرصت ها برای بازیابی هویت فضایی شهر فومن کدامند؟ آغاز شد. اهداف اصلی انجام این رساله تقویت عناصر هویت بخش شهر و از بین بردن عوامل تشدید بحران هویت شهری و تبدیل فومن به شهری با هویت و اصالت فضایی و البته کالبدی تعریف شد . در چهارچوب نظری به عواملی مانند خاطره جمعی، حس مکان، خوانایی، احساس تعلق، مشارکت جمعی و ... اشاره شد و عناصر و عوامل هویت بخشی در همه فضاهای سازنده شهر بررسی شد و نمونه های داخلی و خارجی از باز زنده سازی در فضاهای تاریخی و اصیل بیان شد . پس از معرفی نمونه موردی با استفاده از پرسشنامه اقدام به تحقیق و بررسی پیرامون عوامل و فضاهای هویت بخش شهر فومن از دیدگاه شهروندان پرداخته شد و با استخراج اطلاعات حاصل از پاسخ های پرسشنامه و تجزیه و تحلیل آنها به نتیجه گیری نهایی و ذکر پیشنهادات لازم برای شهر فومن اقدام شد . کلید واژه ها : فضا ، فضای شهری ، هویت ، هویت مکان و هویت مکانی ، هویت شهری ، بحران هویت .