مطالعه اثرات فضای مجازی بر امنیت ملی کشورها در حوزه جغرافیای سیاسی

امنیت در جهان از گذشته تاکنون در طول حیات سیاسی حکومت ها از عناصر اساسی و اصلی محسوب می شده که شرط لازم آن دستیابی به سطح بالایی از قدرت ملی و نیز اقتدار در صحنه بین المللی است. آنچه از تصور قدرت فضای مجازی در تهدید امنیت ملی کشورهای جهان در ذهن متبادر می شود احتساب بی قید و شرط آن به عنوان یک امپراطوری بزرگ و حقیقی است که در بستری مجازی تحقق یافته و منشاء قدرت خود را از منبعی نامرئی می گیرد لذا توجه به اهمیت ویژه 1- نوع قدرت در قرن بیست و یکم که شرط بقا و نیز لزوم آن تلقی می شود خصوصیت نامرئی آن است که قدرت تفکر ، شناسایی و رقابت را از طرف مقابل می گیرد و 2- که وسعت و سرعت عملکرد آن است که تامین کننده اهداف دارنده آن محسوب می شود . لذا در پژوهش حاضر به این نتیجه می رسیم که این پدیده بزرگ هزاره سوم، در اصل ابزار و بستر جهانی شدن می باشد که دارای عملکرد و نیز اثرات متناقضی است که هم در قالب چالش و تهدید و هم فرصت نمود می یابد. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی به بررسی اثرات فضای مجازی بر امنیت ملی کشورها در حوزه جغرافیای سیاسی پرداخته و نتیجه می گیرد که فضای مجازی به عنوان ظرف و بستری برای تامین اهداف جهانی شدن در نظر گرفته می شود و به ذکر این نکته می پردازد که این فضا با همه ابعادش هم می تواند در قالب تهدید امنیت ملی کشور تحت عنوان عامل بحران ساز و نیز نوعی قلمروخواهی مدرن و تهدید نرم با ابزار رسانه عمل کرده و یا در قالب فرصت به ابزاری کارآمد در کسب قدرت برتر جهانی و نیز عاملی وحدت بخش که ضمن ارتقا سطح دانش و فرهنگ و آگاهی ملی زمینه را جهت تحقق مفهوم شهروندی در سایه سطح قابل قبولی از جریان دموکراسی و حاکمیت بهینه و جامع نگر در تدوین استراتژی داخلی و خارجی کشور در زمینه های اقتصادی و سیاسی پیش برد و از آن به عنوان عاملی پیش برنده در تشکیل همگرایی های منطقه ای استفاده کند . درنتیجه این تحقیق به نظر می رسد که تدوین راهبرد ملی در زمینه امنیت سیاسی و فرهنگی کشورها با توجه به ظهور تکنولوژیهای نوین اطلاعاتی و ارتباطی می توان سه رویکرد را با توجه به سه محور اساسی درسیاست گذاری راهبردی در حوزه سیاست و فرهنگ در نظر گرفت که این سه رویکرد شامل: ثبات گرایی ، تحول گرایی و اعتدال گرایی است و آن سه محور شامل : خط مشی سیاسی – فرهنگی ، تمرکز قدرت سیاسی – فرهنگی ، شیوه مدیریت سیاسی – فرهنگی است . در توضیح مطلب فوق باید اضافه کرد که از میان سه رویکرد فوق دو رویکرد یعنی ثبات گرایی و تحول گرایی دو قطب مقابل هم را تشکیل می دهند ولی رویکرد سوم یعنی اعتدال گرا مناسب ترین پاسخ راهبردی به چالش های فن آوری اطلاعاتی و ارتباطی است.