بررسی تطبیقی روند کمینه دمایی استان کرمانشاه با استفاده از روش سری های زمانی ( 2010 – 1988 )

چکیده: کاربرد وسیع اطلاعات دمایی باعث شده است که مطالعات نوسان، تغییر و پیش بینی دمایی در دراز مدت مورد توجه جغرافیدانان و آب و هواشناسان قرار گیرد. مقادیر کمینه دما در طول یک دوره 30 ساله در تمام مناطق ایران تغییرات یکسانی نداشته است، بنابراین پارامتر کمینه دما را می توان به عنوان پارامتر تأثیر گذاری روی تغییرات اقلیمی مناطق اخیر محسوب کرد. هدف این پژوهش مطالعه و بررسی روند کمینه دمایی و تطبیق تغییرات و روندها در ایستگاه های مورد مطالعه استان کرمانشاه می باشد. در این پژوهش به پیش بینی کمینه دمایی نیز پرداخته شده است. محاسبات و تحلیل ها بر روی میانگین کمینه دمایی انجام گرفته است. مقطع زمانی مورد مطالعه در این پژوهش یک دوره 23 ساله است که بین سال های 1988 تا 2010 واقع گردیده است و ایستگاه های کرمانشاه، اسلام آباد غرب، کنگاور، روانسر و سرپل ذهاب را شامل می شود. ابتدا سعی شده با استفاده از روش ناپارامتری من کندال وجود یا عدم وجود روند کمینه دمایی در ایستگاه های مورد مطالعه برای داده های سالانه و سال – ماه شناسایی شود و سپس با بهره گیری از روش سریهای زمانی ( arima ) به پیش بینی کمینه دمایی در سال های 2011 و 2012 پرداخته شده. نتایج بدست آمده از روش ناپارامتری من کندال حاکی از وجود روند در تمام ایستگاه ها برای داده های سالانه و عدم وجود روند در تمام ایستگاه ها برای داده های سال– ماه می باشد، همچنین نتایج حاصل از پیش بینی با مدل arima نشان میدهد که مدل نهایی برازش داده شده برای ایستگاه های کرمانشاه، کنگاور و روانسر مشابه بوده و از مدل ( 0,1,1 ) ( 0,0,1) arima پیروی کرده و برای ایستگاه های اسلام آباد غرب و سرپل ذهاب نیز مشابه بوده و از مدل ( 0,1,1 ) ( 1,0,0) arima پیروی نموده است. در تطبیقی که صورت گرفته بیشترین افزایش کمینه دمای در ایستگاه کرمانشاه مشاهده شده و در ایستگاه های اسلام آباد غرب و کنگاور کمترین افزایش کمینه دمایی را دو دوره ی محاسبه شده 11 ( 1998 – 1988 ) و 12 ( 2010 – 1999 ) ساله را نشان می دهند. کلید واژه ها: استان کرمانشاه- کمینه دما- من کندال- arima