تحلیل رفتار مشتریان ورزشی و عوامل موثر بر حضور آنها در لیگ برتر فوتبال کشور : ارائه مدل جذب مشتریان ورزشی در لیگ برتر فوتبال کشور

ورزش فوتبال به یک صنعت چند میلیارد دلاری در جهان تبدیل شده است . یکی از منابع بزرگ در آمد برای تیم های ورزشی حرفه ای فروش بلیط است . رشد و توسعه فوتبال به حضور تماشاچیان در ورزشگاه ها بستگی دارد . هدف از تحقیق حاضر بررسی عوامل موثر بر حضور تماشاچیان در مسابقات لیگ برتر فوتبال ایران است . ابزار تحقیق پرشنامه توسعه یافته بر اساس مطالعات کسکی ( 1994 ) ، ژانگ و پیس ( 1995 ) و لی ( 200 ) است . روایی پرسشنامه توسط اساتید و متخصصین مربوطه و بعلاوه با تحلیل عاملی اکتشافی مورد بررسی و تائید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ و با ( = 0/90 ) مورد تائید قرار گرفت . تعداد نمونه ها بر اساس فرمول کوکران 1060 نفر به دست آمد اما 1500 پرسشنامه با روش انتساب متناسب در بین ورزشگاه های مختلف توزیع شد ، که 1385 پرسشنامه برای این تحقیق مورد استفاده قرار گرفت . نتایج نشان داد که بیش از 65 درصد تماشاچیان زیر 30 سال دارند و 74 درصد آنها مجرد بوده و میزان تحصیلات 61 درصد آنها دیپلم و زیر دیپلم است و 56 درصد آنها درآمد ماهانه زیر چهارصد هزارتومان و زیر خط فقر قرار داشتند . برای دسته بندی سوالات پرسشنامه و استخراج عوامل موثر بر حضور از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. برای تائید این ساختارها تحلیل عاملی تائیدی صورت گرفت و در نهایت مدل ، بوسیله تکنیک مدل معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت . نتایج نشان داد که عامل اقتصادی ( قیمت بلیط ، هزینه پارکینگ ، هزینه ایاب و ذهاب و تغذیه ) عامل جذابیت (بازیکنان ستاره ، جذابیت بازی ، حمایت ازتیم و ..... ) ، عامل برنامه ریزی ( برنامه ریزی دقیق، زمان ومکان بازیها ، بازی در تعطیلات آخر هفته و ... ) ، عامل اجتماعی ( حضور افراد دیگر ، ویزگی های شخصیتی آنان و تعاملات درون فردی و .... ) و عامل فیزیکی – محیطی ( طراحی استادیوم ، حفاظت و نگهداری ، نظافت ، زیبایی و ..... ) رابطه معنی داری با تمایل به حضور تماشاچیان دارند (p < 0/01 ) . اما عامل مشوق زا ( تفریح و سرگرمی ، جایزه و هدیه ، رسانه های گروهی و .... ) با تمایل به حضور رابطه معنی داری ندارد( p > 0/01 ) . واژگان کلیدی : تماشاگر ، فوتبال ، انگیزش ، معادلات ساختاری