بررسی طنز در شعر دوره ی مشروطه با تاکید بر اشعار نسیم شمال،دهخداوایرج میرزا

چکیده دوره ی مشروطه یکی از دوره های بسیارمهم تاریخ است که درآن برای اولین بار در تاریخ ایران اندیشه هایی مانند رهایی از استعمار و استبداد،حکومت قانون،آزادی و برابری درجامعه مطرح شد. یکی ازابزارهای بسیار مهم روشنفکران در این دوره برای نشر و رواج افکار مترقیانه سرودن شعر و نشر آن در بین توده های مردم بود.یکی از انواع این اشعار شعر طنزآمیز بود. هرچند طنز از دیر باز در شعر و ادب فارسی سابقه داشت اما در این دوره کارویژه ی خاصی پیدا کرد و درخدمت اهداف خاص اجتماعی قرار گرفت. شعر طنزآمیز یکی از انواع شعر غنایی است که ظهور آن به ویژه بعد وهمزمان با انقلاب مشروطه ی ایران منشا تحولات مهمی در ادبیات فارسی شده است. در این پایان نامه به نقد و بررسی طنز و به تبع آن هجو وهزل در دوره ی مشروطه پرداخته شده است. ابتدا چون تعریف دقیقی ازاین سه اصطلاح مذکور وجود نداشت با بررسی آثار و گفته های صاحب نظران تعاریف نسبتا دقیقی از آنها ارائه گردید و بر اساس این تعاریف به سیر تاریخی این سخنان شوخ طبعانه به طور اختصار اشاره شد و از میان شاعران طنزپرداز دوره ی مشروطه سه تن از برجسته ترین آنها یعنی نسیم شمال،دهخدا و ایرج میرزا برگزیده شده اند وشعر آنها مورد بررسی قرارگرفته است. در این تحقیق مشخص شد که طنز سخنی است انتقادی و خنده آور که به قصد اصلاح و تکامل جامعه بیان می گردد.در این میان موضوعاتی و مضامینی که شاعران عصر مشروطه بیشتر بدان پرداخته اند مضامین سیاسی اجتماعی وفرهنگی است که در عصر مشرو طه با توجه به حرکت همه جانبه ی جامعه به سمت رسیدن به حکومت قانون و آزادی و رهایی از استبداد و استعمار، جزو مطالبات روشنفکران و طرفداران مشروطه بوده است.