پارینه لرزه شناسی و ریخت زمین ساخت گسل گلباف، جنوب خاوری کرمان

چکیده گستره گلباف در استان کرمان (جنوب خاوری ایران) بین سال های 1376-1360 خورشیدی شاهد رویداد پنج زمین لرزه با بزرگای بین mw 5.4-7.1 بوده است. رخداد این زمین لرزه ها در بازه ی زمانی کمتر از بیست سال نشان از لرزه خیزی بالای سامانه گسلی گلباف (گوک) دارد. این سامانه گسلی با درازای حدود 160 کیلومتر و راستای کلی n152? بخش مرکزی سامانه گسلی بزرگ تری به نام نایبند ـ گلباف ـ سبزواران بوده که با سازوکار چیره راستالغز راست بر، حاشیه باختری بیابان لوت را تشکیل می دهد. در این پژوهش بررسی های ریخت زمین ساختی به روش نزدیک میدان بر روی عوارض خطی جابجا شده در گستره پلایای آبادی فندقاع واقع در حدود 17 کیلومتری شمال باختری شهر گلباف، نشان داد که بیشتر آن ها در زمان رویداد زمین لرزه 23 اسفند 1376 فندقاع، دچار حدود 3 متر جابجایی راستالغز راست بر شده اند. برای اندازه گیری زاویه ریک گسل گلباف در این زمین لرزه، پیمایش به روش rtk با دستگاه gps کینماتیک انجام گرفت و مدل ارتفاعی رقومی سطح گسیختگی ها تهیه گردید. بررسی های انجام گرفته بر روی نقشه توپوگرافی رقومی حاصل از این مدل نشان داد که ریک گسل در این زمین لرزه کمتر از 10 درجه بوده است. این نتیجه با آنچه که از روش های لرزه شناسی بدست آمده و همچنین با مشاهدات خطوط خش لغز شکل گرفته بر روی صفحه گسیختگی ها هم خوانی داشته و نشان از چیرگی سازوکار راستالغزی گسل گلباف دارد. بر پایه انجام پژوهش های پارینه لرزه شناسی با حفر ترانشه عمود بر راستای گسل گلباف در حاشیه شمالی پلایای آبادی فندقاع، چهار زمین لرزه پارینه با بزرگای بیش از mw 6.6 شناسایی گردید. با استفاده از برخی روابط تجربی موجود، بیشینه ی بزرگای قدیمی ترین زمین لرزه پارینه تا mw 8.2 بدست آمد که این به دور از انتظار بوده و نشان می دهد همان گونه که امروزه در بازه ی زمانی کوتاهی پنج زمین لرزه بر روی این گسل رخ داده، در گذشته نیز رخداد زمین لرزه ها در برخی از بازه های زمانی الگوی خوشه ای داشته و در مدت زمان کوتاهی چندین زمین لرزه بزرگ روی داده به طوریکه فرصت کافی برای نهشته گذاری و ثبت جداگانه شواهد آن ها وجود نداشته است. در این پژوهش مولفه ی شیب لغزی بیشتر شاخه های گسلی در پهنه گسله گلباف به صورت نرمال با جهت شیب به سوی خاور و در برخی از شاخه ها به صورت رانده با جهت شیب به سوی باختر دیده شده است.