بررسی تأثیر برنامه حمایتی سلامت محور بر کیفیت زندگی مادران کودکان فلج مغزی

مقدمه : کودک فلج مغزی به دلیل درگیری تمام سیستم های بدن و اختلالات همراه از قبیل اختلالات بینایی، شنوایی، گفتاری، حرکتی، تشنج و... در تأمین نیازهای اولیه خود با مشکل مواجهه هستند، و از آنجایی که معلولیت در درون خانواده اتفاق می افتد، کیفیت زندگی مراقب اصلی یعنی مادر را در تمام ابعاد متأثر می سازد. لذا پژوهش حاضربا هدف تعیین میزان تأثیر برنامه حمایتی سلامت محور بر کیفیت زندگی مادران کودکان فلج مغزی انجام شد. روش کار: مطالعه حاضر از نوع نیمه تجربی است که نمونه گیری غیرتصادفی در دسترس، دارای دو گروه آزمون(30 نفر) و شاهد(30 نفر) می باشد . ابزارهای گرد آوری اطلاعات شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و پرسشنامه کیفیت زندگی sf36 بود. برنامه حمایتی سلامت محور برای گروه آزمون، در سه مرحله بررسی و شناخت( نیاز سنجی در دو بعد مشکلات ناشی از مراقبت از کودک و رفتارهای سلامت محور در مادر)، حمایت(تبادل نظر درمورد پیش آگهی بیماری و آینده کودک، تشنج، وضعیت حرکتی، و رفتارهای سلامت محور در مادر شامل: تغذیه، ورزش، مسئولیت پذیری سلامتی، مدیریت استرس( آرامسازی بنسون) بااستفاده ازآموزش، مشاوره ،استفاده ازبحث گروهی باگروه همتا و شرکت دادن همسر) و ارزشیابی(اجرای برنامه ها و بازخورد) اجرا شد. داده هادر دو مرحله قبل و دو ماه بعد در دو گروه آزمون و شاهد جمع آوری و توسط نرم افزار spss 16 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: آزمون آماری کای دو نشان داد دو گروه از نظر متغیرهای دموگرافیک مثل سن، درآمد و سطح تحصیلات و... یکسان هستند (05/0 p>). بین ابعاد کیفیت زندگی در دو گروه آزمون و شاهد بعد از مداخله، آزمون آماری تی مستقل اختلاف معنی داری را نشان داد(05/0 p<). همچنین آزمون آماری تی زوجی در گروه آزمون نیزاختلاف معنی داری را قبل و بعد از مداخله دربین ابعاد کیفیت زندگی نشان داد(05/0 p<)، لیکن در گروه شاهد این اختلاف معنی دار نبود(05/0 p>). اختلاف میانگین نمره کلی کیفیت زندگی نیزدر گروه آزمون و شاهد معنی دار(0/000 p=) بود.که فرضیه پژوهش (کیفیت زندگی مادران کودکان فلج مغزی که از برنامه حمایتی سلامت محور استفاده می کنند(گروه مداخله) نسبت به مادران کودکان فلج مغزی که از این برنامه استفاده نمی کنند(گروه شاهد)بهبود می یابد تایید گردید . نتیجه گیری و پیشنهادات: نتایج پژوهش نشان داد که اجرای برنامه حمایتی سلامت محور بر کیفیت زندگی مادران کودکان فلج مغزی موثر می باشد، لذا پیشنهاد می گردد برنامه حمایتی سلامت محور به عنوان یک روش موثر در ارتقاء کیفیت زندگی مادران کودکان با بیماری های مزمن بکار گرفته شود.