امکان سنجی تغییر پایتخت ایران به حاشیه دریای عمان مطالعه موردی جاسک و میناب

پایتخت ها به عنوان محل تجلی کارکردهای نظام های اجتماعی، از اهمیتی قابل توجه برخوردارند و موضوع تغییر پایتخت، انتقال و مکان یابی برای محل جدید، موضوعی مرسوم و با سابقه ای تاریخی به شمار می آِید. در این میان، ایران نیز به مانند بسیاری از کشورهای دیگر، طی دهه های گذشته از این روند دور نبوده و در چندین مرحله اقدام به تغییر و انتقال پایتخت کرده است. اما موضوع تغییر یا انتقال پایتخت از نگاه سیستمی و در عصر پویا و نسبتا پیچیده حاضر، فارغ از تمامی هزینه های مستقیم و غیرمستقیم آن در حوزه ها و زیرسیستم های مختلف و مباحث بومشناختی، موضوعی مورد مناقشه بوده است که از یک سو، باید امکان پذیری و پیامدهای ناشی از آن بررسی شود و ازسویی دیگر، در سطحی بالاتر باید بهینه بودن این تصمیم نسبت به سابر گزینه های جایگزین با توجه به ساختار کلان ایران، ارزش های حاکم بر آن و تغییرات محیطی و نوآوری های پیش رو اثبات گردد. این پایان نامه بر مقوله انتقال پایتخت متمرکز بوده و امکان سنجی آن را با بهره گیری از معیارهای موجود بررسی می کند. بدین منظور پس از توجه به مفهوم پایتخت و کارکردهای آن وبررسی شاخص های موجود که درفصل دوم این پایان نامه به آن اشاره شده وهمچنین مقایسه این معیارهای با ویژگی های دو منطقه جاسک ومیناب ،موضوع انتقال پایتخت در قالب دو سوال اصلی تحلیل می شود: 1- با توجه به مسائل روز کشور و نیز ضرورت های جهانی ،ویژگی های یک پایتخت اقتصادی مناسب کدامند؟ 2- با فرض لزوم تغییر پایتخت اقتصادی ،آیا حاشیه دریای عمان می تواند بعنوان بهترین گزینه جغرافیای برای پایتخت جدید انتخاب گردد؟ برای پاسخ به این سوالات نظریات صاحب نظران این رشته مبنای تحلیل قرار گرفته که به صورت خاص به موضوعاتی مانند موقعیت استراتژیکی ،موقعیت در سطح ملی ،عوامل اجتماعی و فرهنگی از یکسو و بررسی این ویژگی ها با شرایط روز پرداخته شده است در پایان با توجه به تحلیل های انجام شده چنین می توان نتیجه گرفت که امکان سنجی انتقال پایتخت سیاسی از تهران به جاسک یا میناب از منظر جغرافیای سیاسی به علت شرایط نسبتا نامطلوب جغرافیایی این دونقطه غیر عملی می باشد .اما گزینه انتقال برخی کارکرد های تهران مانند کارکرد اقتصادی،( البته در صورت وجود اقتصاد آزاد غیر دولتی) به منظور کاهش معضلات عدیده موجود درجنوب و جنوب شرق کشور از یکسو و ارتباط این دومنطقه با آبهای آزاد موضوعی است که ارزش مطالعه بیشتر در این زمینه را دارد .