تأثیر استفاده از مکمل آلی سلنو متیونین بر عملکرد، پاسخ های ایمنی و پایداری اکسیداتیو زرده تخم مرغ در مرغان تخمگذار تغذیه شده با جیره های حاوی منابع مختلف چربی

مطالعه حاضر به منظور بررسی تأثیر استفاده از مکمل آلی سلنومتیونین بر عملکرد، پایداری اکسیداتیو زرده تخم مرغ و پاسخ های ایمنی در مرغان تخمگذار تغذیه شده با منابع مختلف چربی به انجام رسید. برای این منظور، از تعداد 270 قطعه مرغ تخمگذار های لاین w-36 در سن 47 هفتگی استفاده شد که پرندگان به صورت تصادفی در بین 5 تکرار هر یک از 9 تیمار آزمایشی توزیع شدند. تیمارهای غذایی مورد مطالعه شامل سه منبع مختلف چربی (روغن سویا، روغن پسمانده رستوران و پودر اسید چرب پالم) و سه سطح مختلف سلنیوم (0، 2/0 و 4/0 میلی گرم بر کیلوگرم سلنیوم از منبع آلی سلنومتیونین) بود که در قالب یک آزمایش فاکتوریل 3 × 3 و طی یک دوره آزمایشی 77 روزه (شامل 7 روز عادت پذیری و 70 روز دوره رکورد گیری) در اختیار پرندگان قرار گرفت. نتایج نشان داد که از لحاظ وزن تخم مرغ، بین منابع مختلف چربی تفاوت معنی داری (05/0p<) وجود داشت به طوریکه استفاده از روغن سویا در جیره، باعث افزایش وزن تخم مرغ شد، در صورتی که مصرف پودر چربی در جیره، وزن تخم مرغ را به طور چشمگیری کاهش داد. بر خلاف دوره اول، در طی 35 روز دوم، وزن تخم مرغ در بین گروه هایی که با منابع مختلف چربی تغذیه شده بودند، تفاوت چندانی نداشت، اما سطوح مختلف سلنیوم وزن تخم مرغ را متاثر نمودند و افزایش سطح سلنیوم جیره به ppm4/0 باعث افزایش چشمگیر (05/0p<) وزن تخم مرغ شد. درصد تخمگذاری پرندگان، هم تحت تاثیر منبع چربی جیره و هم تحت تاثیر سطح سلنیوم مصرفی قرار گرفت (05/0p<). بازده تولید تخم مرغ نیز در طی دوره اول آزمایش به تبعیت از درصد تخمگذاری پرندگان، تحت تاثیر منبع چربی (01/0p<) و سطح سلنیوم جیره (05/0p<) قرار گرفت. مصرف ppm 2/0 سلنیوم در جیره های غذایی، بازده تولید تخم مرغ را به طور چشمگیری در کلیه گروه های آزمایشی بهبود بخشید. در کل دوره آزمایش، بازده تولید تخم مرغ تحت تاثیر اثر متقابل سطح سلنیوم * منبع چربی قرار گرفت (05/0p<) بطوریکه افزودن سلنیوم به جیره، در گروه های تغذیه شده با روغن پسمانده رستوران بیشترین تأثیر را به دنبال داشت. اگرچه در طی دوره اول، از لحاظ خوراک مصرفی اختلافی بین گروه های مختلف آزمایشی وجود نداشت، اما در طی 35 روز دوم، خوراک مصرفی پرندگان تغذیه شده با پودر چربی به طور قابل ملاحظه ای (01/0p<) کاهش یافت. بهترین ضریب تبدیل غذا به پرندگانی اختصاص داشت که با روغن سویا تغذیه شده بودند و مصرف پودر چربی در جیره، ضریب تبدیل غذا را به شدت افزایش داد. استفاده از پودر چربی در جیره، باعث کاهش (05/0p<) ضخامت پوسته های تخم مرغ شد. اگرچه واحد هاو و شاخص رنگ زرده در هیچیک از دوره های نمونه برداری تحت تاثیر متغیرهای آزمایشی قرار نگرفتند، اما استفاده از سلنیوم آلی، باعث افزایش شاخص زرده خصوصاً در جیره های حاوی روغن پسمانده رستوران شد. نتایج مربوط به ارزیابی پایداری اکسیداتیو زرده های تخم مرغ نشان داد که بالاترین میزان مالون دی آلدئید (mda) در طی ماه اول ذخیره سازی در دمای یخچال، به گروه تغذیه شده با روغن رستوران اختصاص داشت، در حالی که پرندگان تغذیه شده با پودر چربی، پایین ترین mda را داشتند. در طی ماه های دوم و سوم نیز میزان mda در زرده تخم مرغ پرندگان تغذیه شده با روغن پسمانده رستوران در بالاترین حد قرار داشت. تیتر آنتی بادی در برابر ویروس نیوکاسل تحت تاثیر سطح سلنیوم جیره قرار گرفت (05/0p<)، اما نوع منبع چربی جیره تاثیری بر تیتر آنتی بادی در برابرآنتی ژن مذکور نداشت. در کل، نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که استفاده از سلنومتیونین در جیره غذایی مرغان تخمگذار می تواند صفات عملکردی و قابلیت ماندگاری تخم مرغ را در مرغان تخمگذار بهبود بخشد و نوع چربی مصرفی در جیره، بر عکس العمل پرنده در برابر مکمل سلنیوم تأثیرگذار خواهد بود.