بررسی رابطه اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد حاصل از عملیات در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (گروه صنایع دارویی شیمیایی و گروه صنایع سیمان)

تفکیک مالکیت از مدیریت در شرکتهای سهامی باعث دسترسی انحصاری مدیریت به اطلاعات مالی گردیده است. مدیران جهت دستیابی به سود مورد انتظار ممکن است این هدف را از راه افزایش اقلام تعهدی اختیاری دنبال نمایند، زیرا دستکاری وجوه نقد عملیاتی و اقلام تعهدی غیر اختیاری تقریباً ناممکن می باشد. هدف تحقیق تبیین رابطه اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد حاصل از عملیات برای کشف مدیریت سود در شرکت های پذیرفته شده در بورس تهران می باشد. در این پژوهش برای تشخیص مدیریت سود از مدل تعدیل شده جونز استفاده شده است. اقلام تعهدی اختیاری با استفاده ازاین مدل به دست آمده است، وجوه نقد عملیاتی نیز از صورت های مالی شرکتها محاسبه شده است. دوره برآورد پارامترها از سال 1381تا1388و دوره آزمون فرضیه ها برای سالهای 1387و1388 می باشد که به دوره آزمون معروف است. جامعه آماری تحقیق، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران (صنایع سیمان و صنایع دارویی) می باشد. برای آزمون فرضیه ها از سه روش رگرسیون خطی، آزمون پیرسون وآزمون تحلیل واریانس استفاده شده است. نتایج نشان داد بین اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد حاصل از عملیات رابطه معنا دار معکوس وجود دارد.همچنین بررسی ارتباط بین دو صنایع مذکور نشان داد که میزان ارتباط معکوس در صنایع سیمان بیشتر از صنایع دارویی می باشد. این رابطه معکوس بین اقلام تعهدی اختیاری و وجوه نقد حاصل از عملیات، نشان می دهد مدیران شرکتهای مذکور به هنگام کاهش وجوه نقد حاصل از عملیات، اقلام تعهدی اختیاری را با هدف دستیابی به سود مورد انتظار خود افزایش داده اند و در هنگام افزایش وجوه نقد حاصل از عملیات، اقدام به کاهش اقلام تعهدی اختیاری نموده اند و یا به عبارتی دست به مدیریت سود زده اند.