ترجمه عربی گزینه ای از اشعار زنان پارسی سرا پس از انقلاب اسلامی ایران
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی
- نویسنده حسین اصل عباسی
- استاد راهنما نرگس گنجی محمد رضا نصر اصفهانی
- سال انتشار 1390
چکیده
لیست هناک لغه حیه علی الإطلاق، منکبّه علی وجهها، منغلقه علی الناطقین بها، لا یشوبها شیء من خارجها، بل اللغه "کائن حی" کما عبر عنها یوسف الخال. وعلی کلّ لغه أن تدخل فی عملیه الأخذ والعطاء مع اللغات الأخری. وکان هذا التعامل والتعاطی اللغوی - الثقافی- الحضاری یأتی جراء «السلطه من أبناء لغه علی لغه، والمبادلات التجاریه، والهجره، فأما الیوم، فله علل أخری کالسیاحه، وطلب العلم وغیرها» (جفری، 6). وللترجمه أثر بالغ فی أکثر هذه الطرق التی تقوم بنقل مفرده ومفهوم من لغه إلی أخری. قد تکون الترجمه من لغه إلی نفسها - وإن أطلق البعض علیها أسماء أخری غیر الترجمه – لأنّ اللغه أحیاناً تحجب أدب السلَف عن فهم الخلَف؛ وقد تکون من لغه إلی لغه ثانیه، وهی موضوع بحثنا، ولهذا الشّکل من الترجمه قِدمٌ وتاریخ طویلان فی المحکی والمکتوب؛ شعرا ونثرا ونظما، وقلنا بأنّ «معرفه لغتین لا تکفی لترجمه الشعر، فشخصیه المترجم وثقافته وقدرته علی الإحاطه بتاریخ وحاضر وثقافه کلّ من اللغتین، ضروریه لمعرفه خبایا النص وفهم سیاقها لذلک ینبغی أن یتشبّع المترجم بمفاهیم الثقافات التی ینقل عنها وینقل إلیها. فالبیئه الجغرافیه والمناخ لهما تأثیر واضح علی اللغه؛ مثلاً لغه الشمال لها علاقه بالبرد بینما اللغه العربیه نشأت فی بیئه حارّه، «فالفرنسیون یقولون: "أسخن صدری" بینما یقول العرب: "أثلج صدری" وعندما یغیب البُعد البیئی والتاریخی فی فهم النص المترجَم علی مستوی الکلمه والعباره، تغیب الدلاله» (عامر، 3). إنّ للترجمه أسالیب شتّی، ونحن بحَثنا – فی الفصل الأوّل - حول ما اذا أراد المترجم أن یترجم شعرا من الفارسیه إلی العربیه وأسمیناه "الشاعر - المترجِم" لأنّه یشترک فی إعاده صیاغه الشعر؛ أی فی إنشاده ثانیه، مراعیا روحَ شعر لغه المصدر، مقدِّما للترجمه، محشّیا علیها عند الضروره، لا یترجم عن ترجمه، واعیاً ما قصده الشاعر، مصیبا لما طمح إلیه، حتّی یکون معبّراً عن معناه، لا عن ظلِّ المعنی. وفی الفصل الثانی أشرنا إلی المرأه الإیرانیه الشاعره وإلی نبذه من حیاتها وما طرأ فی تطور شعرها، وحضورها التاریخی ومکانتها فی الأدب الفارسی. کان لکلُّ امرأه من هولاء النسوه الشواعر انتماوها السیاسی، ونزعتها الأدبیه، سواء صرّحت واعترفت به أم لا، لکن من یتعمق فی حیاتهن وقصائدهن یری بصمه الرجل علی شعورهن وشعرهن؛ من موقف عدائی تجاه الرجل، إلی الأثر الظاهر علی إنشادهن وکأنما کتبن بلغه الرجال حتی یسمح لهن الدخول فی عالم الکتابه والإنشاد. ولو أردنا أن نشیر بإجمال إلی القصائد المختاره – والتی تمّ التصریح بأنّ الباحث قام باستشاره الشاعرات فی اختیار بعضهن، أو لم یجد غیرهن من أشعار تبین موقف المرأه الإیرانیه الشاعره تجاه الحیاه، والحبّ، والله، والرجل – نشیر باختصار إلی ما جئنا بنصه وترجمناه لکلّ الشاعرات. نری فی شعر بعض الشاعرات: الإعجاب بالنفس: فصوره الشاعره فی «کلَّ صباح / تنظر إلیّ / کأنّما / حدثت معجزه فی عیونها» «سوف تُرنّم آخر قصیده هذا الدیوان / أختی فی کنیا / وسینشدها / أخی فی أرجنتینا / وأصدقائی ألجزائریون / یأخذونها معهم إلی فرنسا / لعلّ عابراً / _ وقد تکون مرّهً أخری فتاهً من (اورلیانز)_ / فی ساحه (ویومارشه) / تقرءها للعالم» والحبّ العذری - بل الأعمی - دون أیّ تغییر وتحدیث: «نظرت إلیک فحسب / وعلمت / بأنّ نجاتی فی ما أفعل؛ / فی إنشادک» «تصبح علی خیر / یا إله الخیری والشّمعدان / أحجز لی مکاناً / وسط أحلامک / فعندما أرحل / أودّ العوده مرّه أخری.» وتکرار نفس المقولات القدیمه والقضایا المتکرره فی الشعر الفارسی القدیم: «الصبر / الصبر وحده / یکسر الصمت» وأحیانا توکّد الشاعره الإیرانیه کثیرا علی حضورها دون الرجل، وکأنما تکرر ما عنونت "نوال السعداوی" به کتابها "الأنثی هی الأصل"؛ حیث خالفت "أصل التذکیر" المزعوم لقائله "ابن جنّی". وهذه بعض النماذج التی أکّدت المرأه علی انفرادها فی الحضور؛ سواء صرّحت بعدم حضور الرجل أم لا، فإنّها الوحیده التی علی عاتقها مهمّه الحیاه ولذا تتباهی بذاتها: «جلبت لک الملح / من سبعه أبحرٍ / وأنشدت لک / بفمٍ مفعمٍ بالنار / یابن "اُردی بهشت"» «أنا آه مکتمله / علی اللوحه / رسمی عین مهمه إبلیس / وأوجب تیه الیهود» «أنا أوصلت الخلیج الفارسی / إلی محیطات العالَم / بمفتاحی تُفتحُ / جمیع أبواب الدنیا» «فعندی: / بأمرِ عیونی / لأجلِ یدی / أصبحتْ هذه الأرضُ أرجوحهً / لطفلیَ "آدمْ" / تدورُ وتهتزُّ / کی لایفیق / وذلک لیلَ نهارْ» «أصبحَ شیطانا عظیما / النبیُّ الذی خلقته / بکلتا یدیّ / لم ندعه یدخل الجنّه / لا أنا / ولا القمر / ولا النّافذه التی لوّحت له بکلتا یدیها» والظریف أنّ نفس الشاعره هی التی کانت قد أسمت الرجل "إله الخیری والشّمعدان"! «لم أغبط / الشّعراءَ قطّ؛ / سحرهَ ساحات البیان / لم أغبط / الفلاسفهَ قطّ؛ / أمراء إقلیم العقل / لم أغبط / العرفاءَ قطّ؛ / فرسان میدان الحُبّ / لکنّی کنتُ أغبط الأنبیاءَ / قبل أن أمسی أُمّا...» «ولِعلمکَ فأنا استخدم بدلَ الصّابون / غسولاً أحدث / حیث لا مکانه لعبث الغلیسرین / فی ترکیبته / وهو یلطّف البشره / ولا یحرق موضع الدموع / أرجو أن لا تتصلوا مرّه أخری / فبعد أیام سیتضح موقفی / من هذه الدکتاتوریه» «سوف لن تعرف قیمه شیئین: / الله / إذ هو دوماً معک / والمرأه / لأنّک تبقی جاهلاً / فی حضورها / ما کنتَ تمتلک؛ / وفی فقدانها / ما الذی افتقدت» وبیدها الحلّ والعقد وبیدها مقالید النجاه، والنجاح، والحیاه: «لم أختر بعدُ إسماً / لولیدتی توّاً.» «سیحلّ الطوفان / وستمطر السماء / ستهطل / إصنع من جسدی قاربا / وجدِّف / حتّی تحطّ حمامه علی شجره الزّیتون» «الیوم / سأنثر علی أرض هذه الورقه / حَبَّ الغرام / وأحصد سنابل الأمل / وأشعل تَنّور الإیمان / لأضع علی مائدتک غداً / قصیدهَ الخبز» والتوکید علی عدم حضور الرجل: «أعید سوالی: / هل فی هذه الغرفه أحد / یعرف / ما هو حجم الأحلام / التی توحی بأنّی ما زلتُ حیه؟! ... وسئمتُ "الصوت المنفرد"» «السّبت: / تخبّئنی الأُمّ / فی جوف تفاحه / الأحد: / تفاحه فوق الشجره / علی عشّ الضّباب / الاثنین: / غراب فوق السّطح: / جوزه فی منقاره / الثلثاء: / الأرض فی منقار الغراب / الأربعاء: / أین النصف الزّاهر؟ / الخمیس: / خیولٌ مضرّجه بالدّماء / الجمعه: / وأکتب مرّه أخری!» «من جمیع الفجاج البعیده / تأتینا صیحه حواء الوحیده / متذبذبهً فی البعید / فی الفجاج البعیده / یتحدث مع ظلال قریبه» وتبدو الشاعره أحیانا کموجود منفعل تجاه عدم حضور الرجل، محتاج إلیه، تفعل کلَّ شیء حتی یأتی: «أبکی شعراً / وکلُّ مفرده دمعه / تسیل علی خدود الأوراق الحنینه / عندما یخدش نعیق الغراب / وحدتی / وتقول أمّی کالمعتاد: / ما بک تبکین کالأطفال! / دعونی أبکی / دعونی أبکی صمتی.» «قلت بأنّک تأتی / إذا صحّ هذا القول / لیس لدیّ متّسعٌ من الوقت / علیَّ أن أنفض التّراب من السّماء / وأرفع کلتا یدیَّ بهیئه دعاء / لیغسل المطر ساحه الفِناء / علیَّ أن أکنس السُجّاد مرتین لتزدهر / أن أنظّف النوافذ بماء الورد / أن أعلّق حریراً أزرق علی عتبه الباب / وأدعو الحمائم والعصافیر العاطله عن العمل کلّها / لتحطَّ فوق الأغصان / وأرجو من کافه الأَرقِیات / أن تتوقّف عن أکل أوراق الشّجر فی هذا الأسبوع / وأطلب من سَمکریّ الحاره / أن لا یبرد الحدید لحظه دخولک / أن تکون علی الطاوله سفره ترمه / والشمعِدان / والحلویات / والورد الأحمر / والشای الطازج فی البرّاد / وأن أرتدی رداءً حافلاً بالأزهار / وعلی وجهی مکیاج الربیع / وفی جیدی تفوح رائحه الرغبه والنُوّار» لکن ما أشرنا إلیه لا ینفی إبداعات هولاء الشواعر کجنس مونث له أثره البالغ، ویوکّد علی ذاته دون شطب الآخر (الرجل)، مبدع فی تصاویره الحدیثه والعصریه
منابع مشابه
آسیبشناسی فرهنگ سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی
طرح مسأله امنیت و ثبات فرهنگی و سیاسی، مهمترین و برجستهترین چهره و درونیترین لایه نیاز امروز ملت و دولت (حاکمیت)، به شمار میآید. چرا که مؤلفه قدرت و ثبات فرهنگی و سیاسی هر ملتی بنیادیترین مؤلفه اقتدار و استعداد و لیاقت آن ملت در بستر توسعه و تعالی در عرصههای مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و عقبماندگی در تمامی عرصههای زندگی فردی و اجتماعی افراد جامعه را فراهم میآورد. در یک رویکرد کلان...
متن کاملبررسی جریان های فکری فرهنگی موثر بر مطالبات حقوقی زنان در ایران پس از انقلاب اسلامی
مقالۀ حاضر با بررسی مبانی اندیشهای جریانهای فکری فرهنگی ایران پس از انقلاب اسلامی، به تبیین رابطۀ هریک با حقوق زن پرداخته است. سؤال اصلی آن است که با کدامین معیار میتوان تصویری از فضای نظری جامعۀ ایران به دست داد و همبستگی میان جریانهای اجتماعی با حوزههای حقوقی را بیان کرد. در بخش نظری، رابطۀ جریانهای اجتماعی با مطالبات حقوقی، نظریههای مکتب «واقعگرایی اجتماعی» ملاک قرار گرفته است که به ...
متن کاملروابط سینوسی ایران و انگلیس پس از انقلاب اسلامی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، روابط ایران و انگلیس شاهد تنگناهای منحصر به فردی بوده که دلیل عمده آن عدم پذیرش واقعیات جدید بعد از انقلاب توسط انگلیسیها بوده است. در تحلیل این موضوع می توان به دیدگاه تقابلی این کشور در ارتباط با ایران اشاره نمود. از آنجایی که ظهور جمهوری اسلامی ایران در منطقه و سطح بینالملل مبتنی بر منافع بریتانیا نبود و ایران از ظرفیت تأثیرگذاری بر زیادهخواهیهای انگلستان در ...
متن کاملروابط ایران و سازمان ملل پس از پیروزی انقلاب اسلامی
چکیده کارنامه رابطه ایران و سازمان ملل متحد پس از پیروزی انقلاب اسلامی نشان می دهد که ایران در آستانه دهه چهارم انقلاب اسلامی، از نقش آفرینی فعال و موثر متناسب با شان و جایگاه ایران در این سازمان برخوردار نیست. این مسئله اگر چه تا حدودی متاثر از نگرش نخبگان اجرایی به سازمان ملل و مخالفت قدرت های بزرگ با افزایش نقش ایران در نظام بین الملل است، اما عدم وجود راهبردی منسجم، هدفمند و بلند مدت برای ا...
متن کاملبررسی انتقادی سینمای روستایی پس از انقلاب اسلامی در ایران
در این مقاله سعی شده تا با رویکردی کلیتنگر، موضوعاتی همچون جامعهی روستایی، سینمای روستایی، تغییرات سیاستهای حاکمیتی و اقتصاد سیاسی دولتهای گوناگون پس از انقلاب اسلامی سال 1357، در تقابل با یکدیگر قرار گرفته و ارتباطات مختلف و متداخل آنها، با استفاده از مجموعه نظریات انتقادی مورد بررسی قرار گیرد. ما در این تحقیق با تقسیمبندی ادوار گوناگون بازه زمانی مورد بحث و انتخاب نمونهای سی عددی از فیل...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023