تعیین الگوهای کمی و کیفی رایج در وقوع سیکل فحلی سگهای خانگی سالم شهر تهران

مقدمه و هدف: سگها ازنظروقوع سیکلهای فحلی،دارای سیکل فحلی غیروابسته به فصل ومونواستروس (monopsdrou/non-seasonal)میباشند وقوع اغلب یک فحلی در سال وآن هم در فصول مختلف سال سگها را درمیان سایرپستانداران اهلی درجایگاهی متفاوت ومنحصربه فرد قرار میدهد وبویژه آنکه سیکلهای فحلی غیر فصلی ومنواستروس تمام واقعیت موجود را منعکس نمی کند چراکه براساس یک چالش نسبتا قدیمی شرایط محیطی وجغرافیایی آشکارا الگوهای کمی وکیفی سیکل فحلی درسگها موثر بوده است بطوریکه در گزارشات متعددی این مهم نشان داده شده است.صرف اینکه عوامل محیطی برزمان وقوع فحلی، فواصل بین فحلی ،طول دوره فحلی، شدت علائم جسمی ورفتاری فحلی ، درصد جفت گیری های موفق و منجر به آبستنی جفت گیری ،تعداد نوزادان ،سرعت رشد جنین ها،طول دوره زایمان و روند زایش موثر می باشد نمیتوان روند غیرفصلی بودن سیکلهای فحلی در سگها را به سادگی ردکرد و به آنها یک الگوی فصلی داد. گرگها که به عنوان اجداد اولیه سگهای امروزی ونزدیکترین گونه به آنها محسوب می شوند دارای فحلی فصلی بوده واین ویژگی شاید برخی از محققان را به سوی مقایسه دیگری غیرازاصول اثبات شده فصلی متمایل نماید به بیان دیگر در پاره ای از مطالعات به تاثیر نژاد برفصلی بودن یا غیرفصلی بودن فحلی در سگها اشاره شده است این ویژگی اگرچه امروز به طور قطعی مورد پذیرش قرار نگرفته است لیکن با نگاهی به نتایج آن مطالعات و مطالعات دیگری که به تاثیرنژاد برکیفیت فحلی ها وهمچنین جفت گیریهای منجربه آبستنی وحتی تعداد نوزادان وطول دوره آبستنی اشاره کرده اند میتوان برلزوم انجام مطالعات تکمیلی در رابطه با تاثیر نژادهای گوناگون وشرایط محیطی متفاوت بروقوع فحلی وتاثیرشرایط فرهنگی واجتماعی برآن ،اصرارورزید، درپاره ای ازمطالعات که در کشورهای مختلف صورت گرفته وقوع آبستنی ها وزایمان سگها را که براساس ثبت موارد آنها در کلوپهای رسمی پرورش سگ مشخص شده است به عوامل اجتماعی مرتبط نموده اند. برای مثال با شروع سال میلادی جدید موارد زایمان های ثبت شده در ای-کی-سی افزایش معنا دار را نشان میدهد که می تواند با افزایش تقاضا برای خرید و هدیه دادن یک سگ خانگی در مراسم سال نو مرتبط باشند . براین اساس پرورش دهندگان سگ های خانگی وقوع حداکثر موارد زایمان های سگهایشان را طوری تنظیم می کنند که در ماههای نوامبرودسامبر توله ها به دنیا آیند. به هر روی موارد مبهم وموردبحث فراوانی در وقوع سیکلهای فحلی در سگها وجود دارد بطوریکه در مطالعات موثق وقابل استناد نتایج کاملا متفاوت و معکوس مشاهده می شود که نشان دهنده پیچیدگی مسئله وتاثیر فاکتورهای فراوان وشاید ناشناخته برآن میباشد. در این مطالعه هدف تعیین پاره ای از الگوهای سیکل فحلی در سگهای خانگی شهر تهران ارجاعی به چند درمانگاه دام کوچک ،می باشد تا همانند تمام کشورهای توسعه یافته وصاحب علم، که الگوهای مرتبط با وقوع فحلی درسگهای آن کشورها با تکیه برشرایط خاص همان کشور مشخص شده است ،ما نیز این الگوها را در ن‍ژادهای غالب ورایج درکشور و تحت هر شرایط محیطی وفرهنگی خاص کشورمان مشخص نماییم به طور خلاصه در این مطالعه تاثیر سن بلوغ، روش نگهداری و تغذیه حیوان و همچنین سن و نژاد، ، برفواصل بین فحلی ، زمان وقوع فحلی ها در طول هردوره فحلی درصدآبستنی وزایمان های موفق و تعداد و جثه توله ها مورد ازریابی دقیق قرار خواهد گرفت ومیتوان منظور این تحقیق را علاوه برتعیین شرایط فوق الذکر درکشور ما بر بروز سیکلهای فحلی، اطلاع از برخی عوامل تاثیر گذار برفحلی ها که به حل معمای فصلی یا غیرفصلی بودن فحلی سگها کمک می نمایند بست داد. اهداف تحقیق ( شامل اهداف علمی ، کاربردی ) اهداف علمی : ارزیابی تاثیر عوامل محیطی بر روند رخدادهای فیزیولوژیک پدید آورنده فحلی و شناخت مکانیسم های دخیل بر فحلی فصلی و کیفیت بروز فحلی ها و آشنایی بیشتر با پارادوکس های موجود دراین زمینه. اهداف کاربردی : تنظیم و مدیریت بهتر فعالیت های تناسلی در سگهای ماده و دستیابی به بازده حداکثری ، پاسخ به نیازهای موجود ، استفاده از راهکارهای لازم برای ایجاد آبستنی و زایمان های سالم و یا پیشگیری از آبستنی های ناخواسته از راه شناخت زمان وقوع سیکل بعدی و مقایسه پاره ای از ابهامات اجتماعی در شاخصهای کمی و کیفی فحلی ،با الگوی رایج آن و درنتیجه تشخیص زودهنگام اختلالات سیکل فحلی و عملکرد تناسل در حیوان ، و در نهایت بهره برداری پر بازده در پرورشگاه های سگ . بهروز نعمت اللهی