جداسازی باکتریوفاژ های باکتریهای لاکتیک از صنایع لبنی

لاکتوکوکوس یکی از مهمترین میکروارگانیسم های مورد استفاده به عنوان استارتردر صنایع لبنی برای تولید محصولات تخمیری شیر نظیر پنیر و کره است. اسید لاکتیک تولید شده توسط استارتر نقش اصلی را در تولید محصول دارد. بنابراین، باکتریوفاژ های مربوط به این میکروارگانیسم به دلیل تاثیرات منفی روی فرآیند تخمیر، تهدیدی جدی برای صنایع لبنی می باشند. زیرا با حمله به کشت استارتر باعث کاهش سرعت و یا توقف کامل تولید اسید لاکتیک توسط استارتر می شوند. براساس کمیته بین المللی طبقه بندی ویروس ها ، فاژهای لاکتوکوکوس لاکتیس اعضاء راسته caudovirales هستند، یک گروه بسیار بزرگ با تنوع ریخت شناسی و ژنتیکی که بالای 95% از تمام فاژ های شناخته شده را شامل می شوند. این راسته شامل سه خانواده به نام های میوویریده ( با دم های بلند و منقبض شونده)، سیفوویریده ( با دم های بلند غیر منقبض شونده)و پودوویریده (با دم های کوتاه) است. فاژهای لاکتوکوکوسی بر اساس مورفولوژی ، همولوژی dna، پروفایل پروتئین، الگوی محدودیت dna و سرولوژی، به ??گونه مجزای ژنتیکی طبقه بندی شده اند. سه تا از آن ها(936، p335و c2) عوامل اصلی و مشکل ساز برای صنایع لبنی اند. چون اعضاء این گونه ها در سطح جهانی جداسازی شده اند. فاژهای لاکتوکوکوسی بیشتر از اعضاء خانواده سیفوویریده هستند، تعداد کمی نیز متعلق به خانواده پودوویریده می باشند. فاژ های لاکتوکوکوسی منحصر به فرد هستند، از آنجا که در شیر خام یافت می شوند و در برابر پاستوریزاسیون مقاومت می کنند.در این تحقیق نمونه های زیاد شیر خام از نظر آلودگی باکتریوفاژی باکتری لاکتوکوکوس لاکتیس زیرگونه لاکتیس(ptcc 1336)مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه ها پس از سانتریفیوژ، با فیلتر های سر سرنگی با اندازه منافذ45/0 میکرو متر فیلتر شدند. هر کدام از فیلترات ها به کشت باکتری در محیط m17 که در ابتدای فاز رشد لگاریتمی بود اضافه شدند. از روش آگار دو لایه برای بررسی ایجاد پلاک استفاده شد. پس از جداسازی فاژ ها از پلاک و تغلیظ آن ها، از روش تهیه سریال رقت برای تعیین میزان فاژ استفاده شد. از میکروسکوپ الکترونی برای مشاهده و بررسی جزئیات ساختاری باکتریوفاژ ها استفاده شد. در نهایت دو نوع باکتریوفاژ جداسازی شد که یکی متعلق به خانواده سیفوویریده و دیگری متعلق به خانواده پودوویریده بود. با توجه به جداسازی و شناسایی فاژ های لاکتوکوکوس لاکتیس از شیر های تهیه شده از یک مرکز تولید محصولات لبنی و مطابقت آن ها با فاژ هایی که به طور عمده باعث ایجاد آلودگی و خسارت در صنایع لبنی می شوند لذا باید به نقش این فاژ ها در کاهش راندمان تولید توجه کافی مبذول گردد.